آنچه از اوصاف براى «متقین» و «محسنین» در این آیات آمده، در حقیقت در دو بخش خلاصه مى شود: «توجه به خالق»، آن هم در ساعاتى که از هر نظر آمادگى براى راز و نیاز با او، و حضور قلب فراهم است، و عوامل اشتغال فکر و انصراف ذهن به حداقل مى رسد، یعنى در اواخر شب.
و دیگر، «توجه به نیازهاى نیازمندان»، اعم از آنها که نیاز خود را ظاهر مى کنند، یا مکتوم مى دارند.
این، همان مطلبى است که در آیات قرآن، کراراً به آن توصیه شده است، و آیاتى که «صلاة» و «زکات» را پشت سر هم مى شمرد و روى هر دو تکیه مى کند، اشاره به همین مسأله است; چرا که «صلاة»، بارزترین مظهر پیوند با خالق است، و «زکات» روشن ترین راه پیوند با خلق خدا.
* * *