کسانى که امروز به زیارت «مسجد النبى»(صلى الله علیه وآله) در «مدینه» مى روند، در کنار مسجد و نزدیک قبر پیامبر(صلى الله علیه وآله) محلى را مى بینند که از زمین کمى بلندتر است و اطراف آن را با حائل مختصرى از بقیه مسجد، به طرز زیبا و دلپذیرى جدا کرده اند بسیارى آن محل را براى انجام نماز و تلاوت قرآن انتخاب مى کنند.
این محل، یاد آور «صفه» و سکوى سرپوشیده اى است که براى جمعى از غرباء، که اسلام را پذیرا شده بودند و جائى نداشتند، از سوى پیغمبر آماده شده بود.(1)
توضیح این که: نخستین فرد غریبى که اسلام را پذیرفت و جائى در مدینه نداشت، جوانى از اهل «یمامه» بنام «جویبر» بود که داستان ازدواج پر سر و صدایش با «ذلفاء» در تاریخ اسلام، از جالب ترین صحنه هاى مبارزه با فاصله هاى طبقاتى است.
چون «جویبر»، جائى براى استراحت و سکنى نداشت، پیامبر(صلى الله علیه وآله) به او اجازه داد، شب ها در مسجد، بخوابد، بعداً که مسلمانان غریب فزونى یافتند، و همگى در مسجد سکنى گزیده بودند، و این امر، وضع مسجد را از هر جهت دچار اختلال مى کرد، دستور داده شد که همه آنها را به خارج مسجد ببرند، و مسجد از هر نظر پاک و پاکیزه شود، و تمام درهائى که از خانه هاى اصحاب به  سوى مسجد گشوده مى شد، به فرمان پیامبر(صلى الله علیه وآله) بسته شد، جز در خانه على و فاطمه زهراء(علیهما السلام).
در این هنگام، پیامبر(صلى الله علیه وآله) دستور داد محلى را با شاخه درختان خرما، مسقف کنند، و غربا و فقیران مسلمین در آنجا، سکنى گزینند و خود پیامبر(صلى الله علیه وآله) شخصاً از آنها سرکشى مى کرد، و نان و خرما و مواد غذائى دیگر براى آنها مى برد، و مسلمانان دیگر، نیز مراقب آنها بودند، و از طریق زکاة و انفاق هاى دیگرى به آنها کمک مى کردند.
آنها در جنگ هاى اسلامى شرکت مى کردند، و مخلصانه جهاد مى نمودند، بعضى از آیات قرآن در فضیلت آنها و صفا و پاکى و قداستشان، وارد شده است آنها به خاطر سکونت در آن «صفه» به «اَصْحابُ الصُّفّه» نامیده شده اند.

* * *

1 ـ «صفه» (بر وزن غصه) در لغت به معنى «اطاق تابستانى» است که با شاخه نخل پوشیده شده باشد.