3 ـ نظام نور و ظلمت در زندگى بشر

SiteTitle

صفحه کاربران ویژه - خروج
ورود کاربران ورود کاربران

LoginToSite

SecurityWord:

Username:

Password:

LoginComment LoginComment2 LoginComment3 .
SortBy
 
تفسیر نمونه جلد 18
2 ـ تعبیر به «تدرک» و «سابق»: سوره یس / آیه 41 - 44



در آیات فوق، اشاره به دو موضوع که از مهمترین مسائل زندگى انسانهاست به عنوان دو آیت از آیات الهى شده است: موضوع تاریکى شب، و موضوع خورشید و نور آفتاب.
پیش از این گفته ایم: نور، لطیف ترین و پر برکت ترین موجودات جهان ماده است، نه تنها روشنائى و زندگى ما، که هر حرکت و جنبشى بستگى به نور آفتاب دارد، نزول قطرات باران، نمو گیاهان، شکفتن غنچه ها، رسیدن میوه ها، زمزمه جویبارها، رنگین شدن سفره انسانها از انواع مواد غذائى، حتى حرکت چرخهاى عظیم کارخانه ها، و تولید برق و انواع محصولات صنعتى، بازگشت به این منبع بزرگ انرژى، یعنى نور آفتاب مى کند.
خلاصه این که: تمام انرژیهاى روى کره زمین (جز انرژى ناشى از شکستن هسته اتم ها) همه از نور آفتاب مدد، مى گیرد که اگر او نبود، همه جا خاموش، بى روح، بى نور و بى حرکت و مرده بود.
تاریکى شب، با این که: بوى مرگ و فنا مى دهد، از نظر تعدیل نور آفتاب، و تأثیر عمیق آن در آرامش جسم و جان، و جلوگیرى از خطرات تابش یک نواخت نور خورشید نیز، یک امر حیاتى براى انسانها محسوب مى شود، که اگر تناوب شب و روز نبود، حرارت در کره زمین آن چنان بالا مى رفت که: همه چیز را آتش مى زد، چنان که در کره ماه که شبها و روزهاى طولانى دارد (هر کدام به اندازه پانزده شبانه روز کره زمین است) روزهایش گرمائى کشنده، و شبهایش  سرمائى نابودکننده دارد.
بنابراین، هر یک از این دو (نور و ظلمت) آیتى است عظیم از آیات الهى.
از این گذشته، نظم بسیار دقیقى که بر این دو حاکم است به وجود آورنده تاریخ منظم زندگى انسانهاست، تاریخى که اگر نبود، روابط اجتماعى به هم مى ریخت، و زندگى براى انسان بسیار مشکل مى شد، از این نظر نیز این دو از آیات الهى هستند.
جالب این که: قرآن در این آیات، مى گوید: «شب از روز پیشى نمى گیرد» این تعبیر نشان مى دهد: روز، قبل از شب آفریده شده، و شب به دنبال آن است درست است که اگر کسى از بیرون، به کره زمین نگاه کند، این دو را مانند دو موجود سیاه و سفید مى بیند، که مرتباً بر گرد کره زمین مى چرخند، و در این حرکت دایره مانند، قبل و بعدى تصور نمى شود.
اما اگر توجه کنیم که: این کره زمین ما نخست جزء آفتاب بوده، و در آن روز، همه جا روز بود و شبى وجود نداشت، اما به محض این که: از آن جدا و دور شد، و سایه مخروطى شکل آن، در جهت مخالف نور آفتاب افتاد، شب پدید آمد، شبى که به دنبال روز، در حرکت است، دقت و ظرافت این تعبیر روشن مى شود.
و همان گونه که گفتیم، نه تنها خورشید و ماه در این فضاى بى کران شناورند که شب و روز هم در این فضا بر گرد کره زمین شنا مى کنند، و هر یک براى خود مدار و مسیر دورانى دارند.
در روایات متعددى که از طرق اهل بیت(علیهم السلام) نقل شده، نیز به این معنى تصریح شده است که خداوند روز را قبل از شب آفرید.
در روایتى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم: خُلِقَ النَّهارُ قَبْلَ اللَّیْلِ: «روز قبل از  شب آفریده شده».(1)
و در روایت دیگرى از امام «على بن موسى الرضا»(علیهما السلام) آمده است : «فَالنَّهارُ خُلِقَ قَبْلَ اللَّیْلِ» سپس امام(علیه السلام) به آیه «لاَ الشَّمْسُ یَنْبَغِی لَها أَنْ تُدْرِکَ الْقَمَرَ وَ لاَ اللَّیْلُ سابِقُ النَّهارِ» در این زمینه استدلال فرمود.(2)
همین معنى از امام باقر(علیه السلام) نیز به صورت زیر نقل شده است: إِنَّ اللّهَ عَزَّوَجَلَّ خَلَقَ الشَّمْسَ قَبْلَ الْقَمَرِ وَ خَلَقَ النُّورَ قَبْلَ الظُّلْمَةِ: «خداوند بزرگ خورشید را قبل از ماه، و نور را قبل از ظلمت آفرید».(3)

* * *


1 ـ «نور الثقلین»، جلد 4، صفحه 387.
2 ـ «احتجاج طبرسى»، طبق نقل «نور الثقلین»، جلد 4، صفحه 387.
3 ـ «روضه کافى»، مطابق نقل «نور الثقلین»، جلد 4، صفحه 387.
2 ـ تعبیر به «تدرک» و «سابق»: سوره یس / آیه 41 - 44
12
13
14
15
16
17
18
19
20
Lotus
Mitra
Nazanin
Titr
Tahoma