در منطق اسلام، پایه گذارى یک برنامه اجتماعى، مسئولیت آفرین است، و خواه ناخواه، انسان را در آن برنامه و کار تمام کسانى که به آن عمل مى کنند، شریک و سهیم مى سازد; چرا که انگیزه هاى عمل، بخشى از مقدمات عمل است، و مى دانیم هر کس در مقدمه کارى دخیل باشد، در ذى المقدمه نیز شریک است، هر چند مقدمه ساده اى باشد.
شاهد این سخن، حدیث ذیل است: پیامبر(صلى الله علیه وآله) با جمعى از یاران همراه بود، سائلى آمد و تقاضاى کمک کرد، کسى به او چیزى نداد، مردى پیش قدم شد و به او کمکى کرد، دیگران تشویق شدند، آنها نیز کمک کردند، در اینجا پیامبر(صلى الله علیه وآله)فرمود: مَنْ سَنَّ خَیْراً فَاسْتُنَّ بِهِ کانَ لَهُ أَجْرُهُ وَ مِنْ أُجُورِ مَنْ تَبِعَهُ، غَیْرَ مُنْتَقِص مِنْ أُجُورِهِمْ شَیْئاً، وَ مَنْ سَنَّ شَرّاً فَاسْتُنَّ بِهِ کانَ عَلَیْهِ وِزْرُهُ وَ مِنْ أَوْزارِ مَنِعَهُ، غَیْرَ مُنْتَقِص مِنْ أَوْزارِهِمْ شَیْئاً!: «کسى که سنت نیکى بگذارد و دیگران به آن اقتدا کنند، پاداش آن و سهمى از پاداش کسانى که از او پیروى کرده اند، براى او خواهد بود، بى آن که از پاداششان کاسته شود، و کسى که سنت شرى بگذارد و به آن اقتدا کنند، گناه آن و سهمى از گناهان کسانى که از او پیروى کرده اند، بر او خواهد بود، بى آن که از گناهان آنها کاسته شود»!.(1)
نظیر همین معنى، با عبارات گوناگون در منابعِ حدیث شیعه و اهل تسنن آمده است و این حدیثى است مشهور.

1 ـ تفسیر «درّ المنثور».