از این آیات، به خوبى روحیه قوى و عالى سربازان صدر اسلام روشن مى شود که: چگونه عشق به جهاد و شهادت، دل هاى آنها را گرم نگاه مى داشت، و این افتخار را بر هر افتخار دیگرى مقدم مى داشتند.
و از همین جا یکى از عوامل مهم پیشرفت سریع اسلام در آن روز، و عقب ماندگى امروز ما روشن مى شود.
ما چگونه مى توانیم انتظار داشته باشیم: کسانى که به هنگام معاف شدن از شرکت در جهاد، همچون ابر بهارى اشک مى ریختند، با آنها که ب «هزار و یک بهانه» مى خواهند از صف مجاهدان خارج شوند یکسان باشند؟!.
اگر آن روح «ایمان» و آن «عشق به جهاد» و آن «افتخار کردن به شهادت»، امروز هم در میان ما مسلمانان زنده شود، پیروزى و پیشرفت همان گونه است، که در آغاز اسلام بود.(1)
بدبختى اینجاست: ما اسلام را یک پوشش سطحى و ظاهرى براى خود قرار داده ایم، بى آن که در اعماق وجودمان نفوذ کند، و باز هم توقع داریم بر جاى مسلمانان نخستین تکیه زنیم!.