بِسمِ اللّهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ

به نام خداوند بخشنده مهربان

1 حم

حم.(1)

2 عسق

عسق.(2)

3 کَذالِکَ یُوحِی إِلَیْکَ وَ إِلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکَ اللّهُ الْعَزِیزُ الْحَکِیمُ

این گونه خداوند توانا و حکیم به تو و پیامبرانى که پیش از تو بودند وحى مى کند.(3)

4 لَهُ ما فِى السَّماواتِ وَ ما فِى الأَرْضِ وَ هُوَ الْعَلِىُّ الْعَظِیمُ

آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است از آن اوست; و او بلند مرتبه و بزرگ است.(4)

5 تَکادُ السَّماواتُ یَتَفَطَّرْنَ مِنْ فَوْقِهِنَّ وَ الْمَلائِکَةُ یُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَ یَسْتَغْفِرُونَ لِمَنْ فِى الأَرْضِ أَلا إِنَّ اللّهَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِیمُ

نزدیک است آسمانها (بخاطر نسبتهاى نارواى مشرکان) از فرازشان متلاشى شود. و فرشتگان پیوسته تسبیح و حمد پروردگارشان را مى گویند و براى کسانى که در زمین هستند آمرزش مى طلبند; آگاه باشید خداوند آمرزنده و مهربان است.(5)

6 وَ الَّذِینَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِیاءَ اللّهُ حَفِیظٌ عَلَیْهِمْ وَ ما أَنْتَ عَلَیْهِمْ بِوَکِیل

کسانى که غیر او را ولىّ خود انتخاب کردند، خداوند حساب اعمالشان را نگه مى دارد; و تو مأمور اجبار آنها (بر قبول حق) نیستى.(6)

7 وَ کَذالِکَ أَوْحَیْنا إِلَیْکَ قُرْآناً عَرَبِیّاً لِتُنْذِرَ أُمَّ الْقُرى وَ مَنْ حَوْلَها وَ تُنْذِرَ یَوْمَ الْجَمْعِ لا رَیْبَ فِیهِ فَرِیقٌ فِى الْجَنَّةِ وَ فَرِیقٌ فِى السَّعِیرِ

و این گونه قرآنى فصیح و گویا را بر تو وحى کردیم تا «امّ القرى» و کسانى را که کرد آن هستید [= ساکنان مکه و همه جهانیان را] انذار کنى و آنها را از روزى که همگان در آن روز جمع مى شوند و هیچ شک و تردیدى در آن نیست بیم دهى; (در آن روز) گروهى در بهشتند و گروهى در آتش سوزان!(7)

8 وَ لَوْ شاءَ اللّهُ لَجَعَلَهُمْ أُمَّةً واحِدَةً وَ لکِنْ یُدْخِلُ مَنْ یَشاءُ فِی رَحْمَتِهِ وَ الظّالِمُونَ ما لَهُمْ مِنْ وَلِىّ وَ لا نَصِیر

و اگر خدا مى خواست همه آنها را (به اجبار) امّت واحدى قرار مى داد، (ولى هدایت اجبارى سودى ندارد); امّا خداوند هر کس را بخواهد در رحمتش وارد مى کند، و براى ستمکاران، سرپرست و یاورى نیست.(8)

9 أَمِ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِیاءَ فَاللّهُ هُوَ الْوَلِىُّ وَ هُوَ یُحْىِ الْمَوْتى وَ هُوَ عَلى کُلِّ شَىْء قَدِیرٌ

آیا آنها غیر از او را ولىّ خود برگزیدند؟! در حالى که «ولىّ» فقط خداوند است و اوست که مردگان را زنده مى کند، و اوست که بر هر چیزى تواناست.(9)

10 وَ مَا اخْتَلَفْتُمْ فِیهِ مِنْ شَىْء فَحُکْمُهُ إِلَى اللّهِ ذالِکُم اللّهُ رَبِّی عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَ إِلَیْهِ أُنِیبُ

در هر چیز اختلاف کنید، (بگو:) داوریش با خداست; این است خداوند، پروردگار من، بر او توکّل کرده ام و به سوى او باز مى گردم!(10)

11 فاطِرُ السَّماواتِ وَ الأَرْضِ جَعَلَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً وَ مِنَ الأَنْعامِ أَزْواجاً یَذْرَؤُکُمْ فِیهِ لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَىْءٌ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْبَصِیرُ

او آفریننده آسمانها و زمین است و همسرانى از جنس خودتان براى شما قرار داد و نیز جفتهایى از چهارپایان آفرید; و شما را به این وسیله [= از طریق زوجیت] زیاد مى کند; هیچ چیز همانند او نیست و او شنوا و بیناست.(11)

12 لَهُ مَقالِیدُ السَّماواتِ وَ الأَرْضِ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَشاءُ وَ یَقْدِرُ إِنَّهُ بِکُلِّ شَىْء عَلِیمٌ

کلیدهاى آسمانهاو زمین از آن اوست; روزى را براى هر کس بخواهد گسترده مى سازد یا تنگ مى گیرد; او به همه چیز داناست.(12)

13 شَرَعَ لَکُمْ مِنَ الدِّینِ ما وَصّى بِهِ نُوحاً وَ الَّذِی أَوْحَیْنا إِلَیْکَ وَ ما وَصَّیْنا بِهِ إِبْراهِیمَ وَ مُوسى وَ عِیسى أَنْ أَقِیمُوا الدِّینَ وَ لاتَتَفَرَّقُوا فِیهِ کَبُرَ عَلَى الْمُشْرِکِینَ ما تَدْعُوهُمْ إِلَیْهِ اللّهُ یَجْتَبِی إِلَیْهِ مَنْ یَشاءُ وَ یَهْدِی إِلَیْهِ مَنْ یُنِیبُ

آیینى را براى شما مقرر نمود که به نوح توصیه کرده بود; و آنچه را بر تو وحى فرستادیم و به ابراهیم و موسىو عیسى سفارش کردیم این بود که: همان دین (خالص) را برپا دارید و در آن تفرقه ایجاد نکنید. و آنچه مشرکان را به آن دعوت مى کنید [= توحید] بر آنها گران است. خداوند هر کس را بخواهد برمى گزیند، و کسى را که توبه کند به سوى هدایت مى نماید.(13)

14 وَ ما تَفَرَّقُوا إِلاّ مِنْ بَعْدِ ما جاءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْیاً بَیْنَهُمْ وَ لَوْلا کَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَبِّکَ إِلى أَجَل مُسَمّىً لَقُضِیَ بَیْنَهُمْ وَ إِنَّ الَّذِینَ أُورِثُوا الْکِتابَ مِنْ بَعْدِهِمْ لَفِی شَکّ مِنْهُ مُرِیب

آنان پراکنده نشدند مگر بعد از آن که علم و آگاهى به سراغشان آمد; و این (تفرقه جویى) بخاطر انحراف از حق بود; و اگر فرمانى از سوى پروردگارت صادر نشده بود که تا سرآمد معیّنى (زنده و آزاد) باشند، در میان آنها داورى مى شد (و به کیفر خود مى رسیدند); و کسانى که بعد از آنها وارثان کتاب شدند نسبت به آن در شکى توأم با بدگمانى اند!(14)

15 فَلِذالِکَ فَادْعُ وَ اسْتَقِمْ کَما أُمِرْتَ وَ لاتَتَّبِعْ أَهْواءَهُمْ وَ قُلْ آمَنْتُ بِما أَنْزَلَ اللّهُ مِنْ کِتاب وَ أُمِرْتُ لِأَعْدِلَ بَیْنَکُمُ اللّهُ رَبُّنا وَ رَبُّکُمْ لَنا أَعْمالُنا وَ لَکُمْ أَعْمالُکُمْ لاحُجَّةَ بَیْنَنا وَ بَیْنَکُمُ اللّهُ یَجْمَعُ بَیْنَنا وَ إِلَیْهِ الْمَصِیرُ

پس به همین خاطر تو (نیز آنان را به سوى این آیین توحیدى) دعوت کن و آنچنان که مأمور شده اى استقامت نما، و از هوى و هوسهاى آنان پیروى مکن، و بگو: «به تمام کتابهایى که خدا نازل کرده ایمان آورده ام و مأمورم در میان شما عدالت را اجرا کنم; خداوند پروردگار ما و شماست; (نتیجه) اعمال ما از آن ماست و (نتیجه) اعمال شما از آن شما; خصومت شخصى در میان ما و شما نیست; و خداوند ما و شما را (در قیامت) جمع مى کند، و بازگشت (همه) به سوى اوست.»(15)

16 وَ الَّذِینَ یُحَاجُّونَ فِى اللّهِ مِنْ بَعْدِ مَا اسْتُجِیبَ لَهُ حُجَّتُهُمْ داحِضَةٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ عَلَیْهِمْ غَضَبٌ وَ لَهُمْ عَذابٌ شَدِیدٌ

کسانى که درباره خدا بعد از پذیرفته شدن دعوت الهى (از سوى مردم منصف)، جدال و ستیزه جویى مى کنند، دلیلشان نزد پروردگارشان باطل و بى پایه است; و غضب (الهى) بر آنهاست و عذابى شدید دارند.(16)

17 اللّهُ الَّذِی أَنْزَلَ الْکِتابَ بِالْحَقِّ وَ الْمِیزانَ وَ ما یُدْرِیکَ لَعَلَّ السّاعَةَ قَرِیبٌ

خداوند کسى است که کتاب را بحق نازل کرد و میزان (سنجش حق از باطل و همچنین خبر قیامت) را; تو چه مى دانى شاید روز رستاخیز نزدیک باشد!(17)

18 یَسْتَعْجِلُ بِهَا الَّذِینَ لایُؤْمِنُونَ بِها وَ الَّذِینَ آمَنُوا مُشْفِقُونَ مِنْها وَ یَعْلَمُونَ أَنَّهَا الْحَقُّ أَلا إِنَّ الَّذِینَ یُمارُونَ فِى السّاعَةِ لَفِی ضَلال بَعِید

کسانى که به قیامت ایمان ندارند در باره آن شتاب مى کنند; ولى آنهاکه ایمان آورده اند پیوسته از آن هراسانند، و مى دانند آن حق است; آگاه باشید کسانى که در قیامت القاى تردید مى کنند، در گمراهى عمیقى هستند.(18)

19 أَللّهُ لَطِیفٌ بِعِبادِهِ یَرْزُقُ مَنْ یَشاءُ وَ هُوَ الْقَوِىُّ الْعَزِیزُ

خداوند نسبت به بندگانش لطف دارد; هر کس را بخواهد روزى مى دهد و او توانا و شکست ناپذیر است.(19)

20 مَنْ کانَ یُرِیدُ حَرْثَ الآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِی حَرْثِهِ وَ مَنْ کانَ یُرِیدُ حَرْثَ الدُّنْیا نُؤْتِهِ مِنْها وَ ما لَهُ فِى الآخِرَةِ مِنْ نَصِیب

کسى که زراعت آخرت را بخواهد، به کشت او فزونى مى بخشیم (و بر محصولش مى افزاییم); و کسى که فقط کشت دنیا را بطلبد، بهره اى از آن به او مى دهیم امّا در آخرت هیچ بهره اى ندارد.(20)

21 أَمْ لَهُمْ شُرَکاءُ شَرَعُوا لَهُمْ مِنَ الدِّینِ ما لَمْ یَأْذَنْ بِهِ اللّهُ وَ لَوْلا کَلِمَةُ الْفَصْلِ لَقُضِىَ بَیْنَهُمْ وَ إِنَّ الظّالِمِینَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِیمٌ

آیا معبودانى دارند که بى اذن خداوند آیینى براى آنها ساخته اند؟! اگر وعده قطعى (الهى و اجل معینى) براى آنها نبود، در میانشان داورى مى شد (و دستور عذاب صادر مى گشت) و به یقین براى ستمکاران عذاب دردناکى است!(21)

22 تَرَى الظّالِمِینَ مُشْفِقِینَ مِمّا کَسَبُوا وَ هُوَ واقِعٌ بِهِمْ وَ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ فِی رَوْضاتِ الْجَنّاتِ لَهُمْ ما یَشاؤُونَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ذالِکَ هُوَ الْفَضْلُ الْکَبِیرُ

(در آن روز) ستمکاران را مى بینى که از اعمالى که انجام داده اند سخت بیمناکند، در حالى که (نتیجه) اعمالشان آنها را فرا گرفته امّا کسانى که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام داده اند در باغهاى سرسبز بهشتند و هرچه بخواهند نزد پروردگارشان براى آنها فراهم است; این است فضل (و بخشش) بزرگ!(22)

23 ذالِکَ الَّذِی یُبَشِّرُ اللّهُ عِبادَهُ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ قُلْ لا أَسْئَلُکُمْ عَلَیْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِى الْقُرْبى وَ مَنْ یَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فِیها حُسْناً إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ شَکُورٌ

این همان چیزى است که خداوند بندگانش را که ایمان آورده و کارهاى شایسته انجام داده اند به آن نوید مى دهد. بگو: «من هیچگونه اجر و پاداشى از شما بر این دعوت درخواست نمى کنم جز دوست داشتن نزدیکانم ]= اهل بیتم[; و هر کس کار نیکى انجام دهد، بر نیکى اش مى افزاییم; چرا که خداوند آمرزنده و قدردان است».(23)

24 أَمْ یَقُولُونَ افْتَرى عَلَى اللّهِ کَذِباً فَإِنْ یَشَإِ اللّهُ یَخْتِمْ عَلى قَلْبِکَ وَ یَمْحُ اللّهُ الْباطِلَ وَ یُحِقُّ الْحَقَّ بِکَلِماتِهِ إِنَّهُ عَلِیمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ

آیا مى گویند: «او بر خدا دروغ بسته است»؟! در حالى که اگر خدا بخواهد (و تو را دروغ گو بداند) بر قلب تو مهر مى نهد و باطل را محو مى کند و حق را به فرمانش پا برجا مى سازد; به یقین او از آنچه درون سینه هاست آگاه است.(24)

25 وَ هُوَ الَّذِی یَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبادِهِ وَ یَعْفُوا عَنِ السَّیِّئاتِ وَ یَعْلَمُ ما تَفْعَلُونَ

او کسى است که توبه را از بندگانش مى پذیرد و بدیها را مى بخشد،و آنچه را انجام مى دهید مى داند.(25)

26 وَ یَسْتَجِیبُ الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ وَ یَزِیدُهُمْ مِنْ فَضْلِهِ وَ الْکافِرُونَ لَهُمْ عَذابٌ شَدِیدٌ

و درخواست کسانى را که ایمان آورده و کارهاى نیک انجام داده اند مى پذیرد و از فضل خود بر آنها مى افزاید; امّا براى کافران عذاب شدیدى است!(26)

27 وَ لَوْ بَسَطَ اللّهُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوْا فِى الأَرْضِ وَ لکِنْ یُنَزِّلُ بِقَدَر ما یَشاءُ إِنَّهُ بِعِبادِهِ خَبِیرٌ بَصِیرٌ

اگر خداوند روزى را براى بندگانش وسعت بخشد، در زمین طغیان و ستم مى کنند; ولى به مقدارى که مى خواهد (و مصلحت مى داند) نازل مى کند، چراکه او نسبت به بندگانش آگاه و بیناست.(27)

28 وَ هُوَ الَّذِی یُنَزِّلُ الْغَیْثَ مِنْ بَعْدِ ما قَنَطُوا وَ یَنْشُرُ رَحْمَتَهُ وَ هُوَ الْوَلِىُّ الْحَمِیدُ

او کسى است که باران سودمند را پس از آن که مأیوس شدند نازل مى کند و رحمت خویش را مى گستراند; و او ولىّ (و سرپرستِ) شایسته ستایش است.(28)

29 وَ مِنْ آیاتِهِ خَلْقُ السَّماواتِ وَ الأَرْضِ وَ ما بَثَّ فِیهِما مِنْ دابَّة وَ هُوَ عَلى جَمْعِهِمْ إِذا یَشاءُ قَدِیرٌ

و از آیات اوست آفرینش آسمانها و زمین و آنچه از جنبندگان در آنها منتشر نموده; و او هرگاه بخواهد بر گردآورى آنها تواناست.(29)

30 وَ ما أَصابَکُمْ مِنْ مُصِیبَة فَبِما کَسَبَتْ أَیْدِیکُمْ وَ یَعْفُوا عَنْ کَثِیر

هر مصیبتى به شما رسد بخاطر اعمالى است که انجام داده اید، و بسیارى را نیز عفو مى کند.(30)

31 وَ ما أَنْتُمْ بِمُعْجِزِینَ فِى الأَرْضِ وَ ما لَکُمْ مِنْ دُونِ اللّهِ مِنْ وَلِىّ وَ لا نَصِیر

و شما هرگز نمى توانید در زمین از قدرت خداوند فرار کنید; و غیر از خدا هیچ سرپرست و یاورى براى شما نیست.(31)

32 وَ مِنْ آیاتِهِ الْجَوارِ فِى الْبَحْرِ کَالأَعْلامِ

از نشانه هاى او کشتى هاى کوه پیکرى است که در دریا (به کمک بادها) حرکت مى کنند.(32)

33 إِنْ یَشَأْ یُسْکِنِ الرِّیحَ فَیَظْلَلْنَ رَواکِدَ عَلى ظَهْرِهِ إِنَّ فِی ذالِکَ لَآیات لِکُلِّ صَبّار شَکُور

اگر او اراده کند، باد را ساکن مى سازد تا آنها بر روى دریا بى حرکت بمانند; در این نشانه هایى است براى هر صبور شکرگزار.(33)

34 أَوْ یُوبِقْهُنَّ بِما کَسَبُوا وَ یَعْفُ عَنْ کَثِیر

یا اگر بخواهد آنها را بخاطر اعمالى که سرنشینانش انجام داده اند نابود مى سازد; و بسیارى را مى بخشد.(34)

35 وَ یَعْلَمَ الَّذِینَ یُجادِلُونَ فِی آیاتِنا ما لَهُمْ مِنْ مَحِیص

تا کسانى که در آیات ما مجادله مى کنند بدانند هیچ گریزگاهى ندارند.(35)

36 فَما أُوتِیتُمْ مِنْ شَىْء فَمَتاعُ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ ما عِنْدَ اللّهِ خَیْرٌ وَ أَبْقى لِلَّذِینَ آمَنُوا وَ عَلى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ

آنچه به شما عطا شده متاع (زودگذر) زندگى دنیاست، و آنچه نزد خداست براى کسانى که ایمان آورده و بر پروردگارشان توکّل مى کنند بهتر و پایدارتر است.(36)

37 وَ الَّذِینَ یَجْتَنِبُونَ کَبائِرَ الإِثْمِ وَ الْفَواحِشَ وَ إِذا ما غَضِبُوا هُمْ یَغْفِرُونَ

همان کسانى که از گناهان بزرگ و اعمال زشت اجتناب مىورزند، و هنگامى که خشمگین شوند عفو مى کنند.(37)

38 وَ الَّذِینَ اسْتَجابُوا لِرَبِّهِمْ وَ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ أَمْرُهُمْ شُورى بَیْنَهُمْ وَ مِمّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ

و کسانى که دعوت پروردگارشان را اجابت کرده ونماز را برپا مى دارند و امورشان با مشورت در میان آنها انجام مى گیرد و از آنچه به آنها روزى داده ایم انفاق مى کنند،(38)

39 وَ الَّذِینَ إِذا أَصابَهُمُ الْبَغْىُ هُمْ یَنْتَصِرُونَ

و کسانى که هرگاه ستمى به آنها رسد (تسلیم ظلم نمى شوند و) یارى مى طلبند.(39)

40 وَ جَزاءُ سَیِّئَة سَیِّئَةٌ مِثْلُها فَمَنْ عَفا وَ أَصْلَحَ فَأَجْرُهُ عَلَى اللّهِ إِنَّهُ لا یُحِبُّ الظّالِمِینَ

کیفر بدى، مجازاتى است همانند آن; ولى هر کس عفو و اصلاح کند، پاداش او باخداست; به یقین او ستمکاران را دوست ندارد.(40)

41 وَ لَمَنِ انْتَصَرَ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُولئِکَ ما عَلَیْهِمْ مِنْ سَبِیل

و کسى که چون ستمى بر او واقع شود (از خود دفاع کند و) یارى طلبد، هیچ ایرادى بر او نیست;(41)

42 إِنَّمَا السَّبِیلُ عَلَى الَّذِینَ یَظْلِمُونَ النّاسَ وَ یَبْغُونَ فِى الأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ أُولئِکَ لَهُمْ عَذابٌ أَلِیمٌ

ایراد و مجازات بر کسانى است که به مردم ستم مى کنند و در زمین به ناحق ظلم روا مى دارند; براى آنان عذاب دردناکى است!(42)

43 وَ لَمَنْ صَبَرَ وَ غَفَرَ إِنَّ ذالِکَ لَمِنْ عَزْمِ الأُمُورِ

و هر کس شکیبایى نموده و عفو کند، این کار، از امور پرارزش است.(43)

44 وَ مَنْ یُضْلِلِ اللّهُ فَما لَهُ مِنْ وَلِىّ مِنْ بَعْدِهِ وَ تَرَى الظّالِمِینَ لَمّا رَأَوُا الْعَذابَ یَقُولُونَ هَلْ إِلى مَرَدّ مِنْ سَبِیل

کسى راکه خدا گمراه کند، هیچ سرپرست و یاورى جز او نخواهد داشت; و (روز قیامت) ستمکاران را در آن هنگام که عذاب الهى را مشاهده مى کنند مى بینى که مى گویند: «آیا راهى به سوى بازگشت (و جبران) وجود دارد؟!»(44)

45 وَ تَراهُمْ یُعْرَضُونَ عَلَیْها خاشِعِینَ مِنَ الذُّلِّ یَنْظُرُونَ مِنْ طَرْف خَفِىّ وَ قالَ الَّذِینَ آمَنُوا إِنَّ الْخاسِرِینَ الَّذِینَ خَسِرُوا أَنْفُسَهُمْ وَ أَهْلِیهِمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ أَلا إِنَّ الظّالِمِینَ فِی عَذاب مُقِیم

و آنها را مى بینى که بر آتش عرضه مى شوند در حالى که از شدّت ذلّت سرافکنده اند و زیر چشمى (به آن) نگاه مى کنند; وکسانى که ایمان آورده اند مى گویند: «زیانکاران واقعى آنانند که سرمایه وجود خود و خانواده خویش را در روز قیامت از دست داده اند; آگاه باشید که ستمکاران (آن روز) در عذاب دائم هستند!»(45)

46 وَ ما کانَ لَهُمْ مِنْ أَوْلِیاءَ یَنْصُرُونَهُمْ مِنْ دُونِ اللّهِ وَ مَنْ یُضْلِلِ اللّهُ فَما لَهُ مِنْ سَبِیل

آنها جز خدا سرپرست و یاورى ندارند که یاریشان کنند;و هر کس را خدا گمراه سازد، هیچ راه نجاتى براى او نیست.(46)

47 اسْتَجِیبُوا لِرَبِّکُمْ مِنْ قَبْلِ أَنْ یَأْتِىَ یَوْمٌ لامَرَدَّ لَهُ مِنَ اللّهِ ما لَکُمْ مِنْ مَلْجَإ یَوْمَئِذ وَ ما لَکُمْ مِنْ نَکِیر

اجابت کنید دعوت پروردگار خود را پیش از آن که روزى فرا رسد که هیچ چیز مانع آن در برابر اراده خدا نیست; و در آن روز، نه پناهگاهى دارید و نه مدافعى.(47)

48 فَإِنْ أَعْرَضُوا فَما أَرْسَلْناکَ عَلَیْهِمْ حَفِیظاً إِنْ عَلَیْکَ إِلاَّ الْبَلاغُ وَ إِنّا إِذا أَذَقْنَا الإِنْسانَ مِنّا رَحْمَةً فَرِحَ بِها وَ إِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ بِما قَدَّمَتْ أَیْدِیهِمْ فَإِنَّ الإِنْسانَ کَفُورٌ

و اگر (از آیین تو) روى گردان شوند (غمگین مباش)،ما تو را حافظ آنان (و مأمور اجبارشان) قرار نداده ایم; وظیفه تو تنها ابلاغ است. و هنگامى که ما رحمتى از سوى خود به انسان بچشانیم به آن دلخوش مى شود، و اگر بلایى بخاطر اعمالى که انجام داده اند به آنها رسد (به ناسپاسى مى پردازند، چرا که) انسان بسیار ناسپاس است. (48)

49 لِلّهِ مُلْکُ السَّماواتِ وَ الأَرْضِ یَخْلُقُ ما یَشاءُ یَهَبُ لِمَنْ یَشاءُ إِناثاً وَ یَهَبُ لِمَنْ یَشاءُ الذُّکُورَ

مالکیّت و حاکمیّت آسمانها و زمین از آن خداست; هر چه را بخواهد مى آفریند; به هرکس اراده کند دختر مى بخشد و به هر کس بخواهد پسر،(49)

50 أَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُکْراناً وَ إِناثاً وَ یَجْعَلُ مَنْ یَشاءُ عَقِیماً إِنَّهُ عَلِیمٌ قَدِیرٌ

یا (اگر بخواهد) پسر و دختر ـ هر دو ـ را به آنان مى دهد، و هر کس را بخواهد عقیم مى گذارد; زیرا که او دانا و تواناست.(50)

51 وَ ما کانَ لِبَشَر أَنْ یُکَلِّمَهُ اللّهُ إِلاّ وَحْیاً أَوْ مِنْ وَراءِ حِجاب أَوْ یُرْسِلَ رَسُولاً فَیُوحِىَ بِإِذْنِهِ ما یَشاءُ إِنَّهُ عَلِىٌّ حَکِیمٌ

و امکان ندارد خدا با هیچ انسانى سخن بگوید، مگر از راه وحى یا از پشت حجابى (همچون ایجاد صوت)، یا رسولى [= فرشته اى] مى فرستد و به فرمان خود آنچه را بخواهد وحى مى کند; چرا که او بلند مقام و حکیم است.(51)

52 وَ کَذالِکَ أَوْحَیْنا إِلَیْکَ رُوحاً مِنْ أَمْرِنا ما کُنْتَ تَدْرِی مَا الْکِتابُ وَ لاَ الإِیمانُ وَ لکِنْ جَعَلْناهُ نُوراً نَهْدِی بِهِ مَنْ نَشاءُ مِنْ عِبادِنا وَ إِنَّکَ لَتَهْدِی إِلى صِراط مُسْتَقِیم

همان گونه (که بر پیامبران پیشین وحى فرستادیم) بر تو نیز حقایقى را به فرمان خود وحى کردیم; تو پیش از این نمى دانستى کتاب و ایمان چیست; (و از محتواى قرآن آگاه نبودى) ولى ما آن را نورى قرار دادیم که بوسیله آن هر کس از بندگان خویش را بخواهیم هدایت مى کنیم; و به یقین تو به سوى راه راست هدایت مى کنى.(52)

53 صِراطِ اللّهِ الَّذِی لَهُ ما فِى السَّماواتِ وَ ما فِى الأَرْضِ أَلا إِلَى اللّهِ تَصِیرُ الأُمُورُ

راه خداوندى که آنچه در آسمانها و آنچه در زمین است از آنِ اوست; آگاه باشید که همه امور تنها به سوى خدا باز مى گردد.(53)