«خاشِعاً قَلْبُه»
ترجمه: (مى بینى پرهیزگاران را که) قلبش خاشع است.
* * *
شرح: در این فراز بار دیگر مولى سخن از خشوع متقیان مى فرماید، در مرتبه اول عبادت را متذکر شد و اینجا خشوع قلب و خاضع در برابر عظمت الهى است و این خشوع قلبى زائیده درک عمظمت الهى است و مسلماً خشوع قلب نیز سایر اعضاء را به خضوع وامى دارد.
چون درباره خشوع قبلا به تفصیل بحث کرده ایم، در این جا به اختصار بیان مى کنیم امام صادق(علیه السلام) در روایتى مى فرمایند:
«خداوند متعال به حضرت عیسى بن مریم(علیه السلام) چنین وحى کرد: یا عیسى! از دیدگانت اشک بریز و قلبت را خاضع گردان و دو چشم خود را با میل اندوه و حزن سرمه بکش در هنگامى که اهل بطالت و خوشگذرآنهامى خندند، در کنار قبور مردگان بایست و آنها را با نداى بلند صدا زن، شاید از آنها پندگیرى و بگو من در زمره ملحق شوندگان به شما، ملحق خواهم شد».(1)
در روایتى دیگر آمده که خداوند متعال به موسى و هارون(علیهم السلام) وحى رساند که: «اِنّما یَتَزَیّن لى اَولیائى بالذُّلّ و الخُشُوعِ و الخوفِ الّذى یَنْبت فى قُلوبِهِم فَیَنظُر على أجْسادِهم»: «دوستان من با خشوع و ذلت درونى و خوفى که در قلبهاى آنها مى روید خود را براى من زینت مى دهند، و سپس آثار آن بر بدنهاى آنها نیز نمودار مى شود.(2)