این خطبه در واقع از سه بخش تشکیل شده و هر یک ناظر به مطلبى است که مکمّل مطلب دیگر است:
در بخش اوّل امام(علیه السلام) به معرفى دنیا مى پردازد که سرایى است ناپایدار وناامن و مملوّ از حوادث ناگوار; پیوسته دستخوش دگرگونیها و اهل آن هدف تیرهاى بلا.
در بخش دوم امام(علیه السلام) هشدار مى دهد که قبل از شما گروههاى زیادى در دنیا آمدند و چه بسا از شما قوى تر و داراى امکانات فزون تر; امّا همه را گذاردند و رفتند و خانه اى از سنگ و گل و خاک به نام خانه گور را به جاى آن قصرهاى زیبا پذیرفتند.
در بخش سوم مى فرماید: شما هم در همان مسیر قرار دارید و داراى همان سرنوشت هستید. روزى فرا مى رسد که زندگى شما پایان مى یابد و قبرها جسمهاى بى جان شما را در بر مى گیرند و در آینده اى نه چندان دور از قبرها برانگیخته مى شوید و اعمالى را که در یک عمر انجام دادید در برابر شما ظاهر مى شود و باید پاسخگوى آن باشید.