هنگامى که کلام امام (علیه السلام) را در این خطبه، پیرامون «اهل قبور» مى خوانیم که آنها همسایگانى هستند که از یکدیگر با خبر نیستند و به سراغ هم نمى روند این سؤال مطرح مى شود که در روایات متعدّدى آمده که «اهل قبور» گاه دور هم جمع مى شوند و از حال یکدیگر آگاه مى گردند. و براى خود مجالسى دارند. از جمله در حدیثى از امام صادق (علیه السلام) مى خوانیم که :
وادى السلام در پشت کوفه است «کَأَنِّی بِهِمْ حِلَقٌ حِلَقٌ قُعُودٌ یَتَحَدَّثوُنَ، گویا آنها را مى بینم گروه گروه، حلقه زده نشسته اند و با هم سخن مى گویند»(1).
این روایات با آنچه در خطبه بالا آمده چگونه سازگار است ؟
ولى توجّه به این نکته که روایات مزبور درباره مؤمنان و صاحبان اعمال صالح است و آنچه در خطبه بالا آمده درباره دنیاپرستان غافل و بى خبر مى باشد، پاسخ این سؤال را روشن مى سازد.
* * *