1ـ زراره و فضیل گفتند: «خدمت امام عرض کردیم: آیا نماز جماعت واجب است؟ فرمود: اصل نماز واجب است. ولى با جماعت خواندن در تمام نمازها واجب نیست; ولکن مستحب است و اگر کسى از روى بى اعتنایى و بدون جهت آن را ترک کند نمازى را که فرادا مى خواند، ارزش ندارد».(1)
2ـ زراره مى گوید: «خدمت امام صادق(علیه السلام) عرض نمودم: مردم مى گویند: «نماز جماعت بیست پنج برابر از نماز فرادا ثوابش بیشتر است؟ فرمود: راست مى گویند».(2)
3ـ سکونى از امام صادق(علیه السلام) و آن حضرت از پدر بزرگوارش حضرت امام محمدباقر(علیه السلام) و آن حضرت از رسول خدا(صلى الله علیه وآله)روایت نموده که فرمود: «به کسى که پنج نمازش را با جماعت مى خواند گمان خیر برید».(3)
4ـ جابر از حضرت امام محمدباقر(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «برترى نماز جماعت بر نماز فرادا در بهشت بیست و پنج درجه است».(4)
5ـ حسین بن زید، از امام صادق و آن حضرت از پدران خود (صلوات الله علیهم) روایت نموده که: رسول خدا(صلى الله علیه وآله)فرمود: «کسى که براى نماز جماعت به سوى مسجدى برود، خداوند براى هر قدمى که برمى دارد، هفتاد هزار حسنه کرامت مى فرماید و درجات او را به همین اندازه در بهشت بالا مى برد و وقتى که مرد هفتاد هزار ملائکه او را تشییع مى کنند و هفتاد هزار ملائکه را در قبر او مى گمارد که مونس تنهایى او باشند و ملائکه به او بشارت مى دهند و براى او طلب مغفرت مى کنند، تا روزى که از قبر بیرون آید».(5)
6ـ امام صادق(علیه السلام) از پدرانش(علیهم السلام) در وصیتى که پیغمبر(صلى الله علیه وآله) به على(علیه السلام) فرمود، نقل مى کند که آن حضرت فرمودند: «سه چیز مقام انسان را بالا مى برد و یکى از آنها آن است که شب و روز به سوى نماز جماعت برود».(6)
7ـ فضل بن شاذان از حضرت امام رضا(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «نماز جماعت براى این قرار داده شده که اخلاص، توحید، اسلام و عبادت براى خداى «عزوجل» آشکارا انجام شود و براى این که در اظهار آن براى خداوند بر اهل مشرق و مغرب عالم اتمام حجت است (یعنى; کسى نگوید من نمى دانستم) و براى آن که منافقین و کسانى که نماز را سبک مى شمرند ناچار شوند آنچه را که اقرار مى کنند عمل کنند. و به وسیله نماز جماعت اسلام بر همه ظاهر شود و دیگر آن که مردم در نماز جماعت شناخته مى شوند (و کسانى که مى خواهند در دادگاهها به نفع و یا ضرر کسى شهادت بدهند امکان داشته باشد که شهادت بدهند) و فایده دیگر جماعت آن است، که مردم فقیر شناخته شوند تا به آنها کمک شود و دیگر آن که کسانى که اهل جماعت مى شوند چاره اى ندارند، مگر این که بسیارى از گناهان را ترک کنند».(7)
8ـ گروهى از یهود خدمت رسول خدا(صلى الله علیه وآله) آمدند و دانشمندترین همه آنها از پیغمبر(صلى الله علیه وآله) چند سؤال کرد و آن حضرت همه را جواب دادند. تا آن که حضرت فرمود: «اما صفهاى نماز جماعت امت من، مانند صفهاى ملائکه مى باشد و یک رکعت نماز جماعت مساوى است با بیست و چهار رکعت و هر رکعتى نزد خداى «عزوجل» از چهل سال عبادت برتر است، اما روز جمعه، همان روزى است که خداوند متعال اوّلین و آخرین مردم را براى حساب جمع مى کند و نیست مؤمنى که براى جماعت رفته باشد، مگر این که ترس روز قیامت را براى او آسان مى کند، سپس امر مى کند که او را به سوى بهشت برند».(8)
9ـ انس از پیامبر(صلى الله علیه وآله) روایت کرده که آن حضرت فرمود: «کسى که نماز صبح را با جماعت بخواند، بعد بنشیند و مشغول ذکر خداوند شود تا آفتاب طلوع کند براى او در بهشت فردوس هفتاد درجه هست که، فاصله میان دو درجه از آن، به اندازه دویدن هفتاد سال یک اسب تندرو و ورزیده است و کسى که نماز ظهر را با جماعت بخواند، پنجاه درجه از مقام او بالا مى رود که، فاصله میان دو درجه از آن، به اندازه دویدن پنجاه سال یک اسب تندرو مى باشد و کسى که نماز عصر را با جماعت بخواند پاداش او به اندازه آن است که هشت نفر از فرزندان حضرت اسماعیل پیامبر را (که همه آنها صاحب خانه خدا باشند) آزاد گردانیده و کسى که نماز مغرب را با جماعت بخواند، پاداش او به اندازه یک حج قبول شده و یک عمره مقبول مى باشد و کسى که نماز عشاء را با جماعت بخواند، ثواب کسى که شب قدر را احیا داشته دارد».(9)
10ـ محمدبن عمر جرجانى از حضرت امام جعفرصادق(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «اوّلین نماز جماعت این بود که پیامبر(صلى الله علیه وآله) مشغول نماز بود و حضرت امیرالمؤمنین(علیه السلام) هم با او نماز مى خواند، در این حال حضرت ابوطالب پدر على(علیه السلام) با جعفر پسرش عبور مى کرد، وقتى دید پیامبر با على(علیه السلام) نماز مى خوانند به جعفر فرزندش فرمود اى پسرک من! برو و همراه پسر عمویت پیامبر نماز بخوان، وقتى جعفر آمد و کنار پیامبر ایستاد، نماز پیغمبر(صلى الله علیه وآله) مقدارى جلو رفت بعد آن دو نماز را ادامه دادند. امام(علیه السلام) فرمود: این بود اوّل نماز جماعتى که انجام گرفت».(10)
11ـ ورام، پسر ابى فراس، در کتاب خود آورده که: به راستى خداوند از بنده خود وقتى نمازش را با جماعت بخواند حیا مى کند و اگر حاجتى داشته باشد او حاجتش را روا مى کند.(11)
12ـ شهید ثانى ـ زین الدین ـ در کتاب «شرح لمعه» فرمود: جماعت در نمازهاى واجب مستحب است و در نمازهاى شبانه روزى بیشتر تأکید شده تا آنجا، که یک نماز جماعت مساوى است با بیست و پنج یا بیست و هفت نماز فرادا، و این در صورتى است که، پیش نماز، عالم نباشد. اما اگر عالم باشد، هر نماز جماعتى که پشت سر عالم بخواند ثواب هزار نماز فرادا دارد و این هم در صورتى که نماز در مسجد نباشد. اما اگر نماز جماعت در مسجد خوانده شود ثواب نماز جماعت در ثواب عدد مسجد ضرب مى شود مثلا: اگر در مسجد جامع نماز جماعت برپا شود، اگر پیش نماز عالم نباشد ثواب نماز دو هزار و هفتصد برابر نماز فرادا مى شود و اگر امام جماعت عالم باشد، ثواب جماعت یکصد هزار برابر نماز فرادا مى شود.(12)
13ـ روایت شده که، این ثواب براى وقتى است که مأموم یک نفر باشد (یعنى یک نماز جماعت دو نفرى انجام شود) و اگر مأموم بیشتر از یک نفر باشد به عدد هر نفر، ثواب دوچندان مى شود. مثلا: اگر یک عالم عادل در مسجد جامع با دو نفر مأموم نماز جماعت بخوانند ثواب صد هزار درصد هزار ضرب مى شود و همچنین هر چه بیشتر باشند، این گونه ثواب بالا مى رود. بنابراین نمازهاى یکصد نفرى یا بیشتر، آن قدر ثوابش بالا مى رود که غیر از خدا کسى نمى تواند شمارش کند.(13)
14ـ محمدبن یعقوب کلینى از على بن ابراهیم ـ پدرش ـ و از محمد بن اسماعیل از فضل بن شاذان، تمام آنها از حماد، حریز، زراره، از حضرت امام محمدباقر(علیه السلام)(در ضمن حدیثى) فرمود: «که امیرالمؤمنین(علیه السلام) فرمود: کسى که صداى اذان نماز را بشنود و بدون علت براى نماز حاضر نشود نمازى را که تنها مى خواند نماز نیست (یعنى ارزشى ندارد)».
15ـ محمد بن مسلم از حضرت امام محمدباقر(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «کسى که همسایه مسجد باشد و براى نماز جماعت حاضر نشود مگر که مریض باشد، یا گرفتارى دیگر داشته باشد، نمازش ارزش ندارد».(14)
16ـ مرحوم شیخ صدوق(رحمهم الله) از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) روایت نموده که حضرت به کسانى که مسجد نمى آمدند فرمود: «که باید به مسجد بیایید (براى نماز جماعت)، والا خانه هایتان رابر سر شما آتش مى زنم».(15)
17ـ مرحوم شیخ صدوق(رحمهم الله) در کتاب (عقاب الاعمال خود) از محمد بن على ماجیلویه، از على بن ابراهیم و او از پدرش و از عبدالله میمون، از حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) از پدرانش(علیهم السلام) روایت نموده که امام صادق فرمود: «پیغمبر(صلى الله علیه وآله) با همسایه هاى مسجد شرط کرد که، براى نماز جماعت در مسجد حاضر شوند و اگر براى نماز حاضر نشدند دستور بدهد مؤذن اذان بگوید و آن وقت امر کند مردى از اهل بیت خود که آن على بن ابى طالب است، با هیزم خانه هایشان رابر سرشان آتش بزند. (براى آن که براى نماز در مسجد حاضر نمى شدند».(16)
18ـ ابن ابى یعفور از حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «این که دستور داده شده نماز با جماعت خوانده شود براى آن است که، نمازگزارها از بى نمازها شناخته شوند و کسانى که رعایت اوقات نماز را مى کنند از کسانى که اوقات نماز را ضایع مى کنند شناخته شوند و اگر این نبود امکان نداشت که کسى بتواند به خوبى کسى شهادت دهد، براى این که کسى که براى نماز جماعت حاضر نمى شود مسلمانان او را جزء نمازگزارها به حساب نمى آورند; چون پیغمبر خدا(صلى الله علیه وآله)فرمود: «کسى که بدون جهت به مسجد نرود و با مسلمانان نماز نخواند نمازش نماز نیست».(17)
19ـ مرحوم شیخ طوسى ـ محمد بن حسن با سند خود از محمد بن على بن محبوب از حضرت امام صادق(علیه السلام) روایت نموده که فرمود: «پیامبر خدا(صلى الله علیه وآله) تصمیم گرفت که خانه هاى کسانى را که نمازشان را در خانه خود مى خواندند و حاضر نمى شدند نماز جماعت بخوانند، آتش بزند. مردى نابینا خدمت حضرت رسید و عرض کرد: یا رسول الله! من نابینا هستم و همیشه نمى توانم کسى را پیدا کنم که دست مرا بگیرد و به مسجد آورد تا با شما نماز بخوانم پس، تکلیف من چیست؟ حضرت فرمود: یک ریسمانى را به درب منزل خود ببند و سر ریسمان را به درب مسجد و به این وسیله براى نماز جماعت به مسجد بیا».(18)
20ـ عبدالله بن سنان از حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) روایت نموده که شنیدم از آن حضرت که فرمود: «روزى رسول خدا(صلى الله علیه وآله) بعد از نماز صبح رو به طرف اصحاب کرد و فرمود: که فلانى، فلانى و فلانى (اسم چند نفر را ذکر کرد) این ها در نماز حاضر هستند؟ عرض کردند نه. مسجد نیامدند فرمود: آیا مسافرت رفته اند؟ عرض کردند: نه در شهر هستند. فرمود: آگاه باشید که هیچ نمازى براى منافقها از نماز صبح و عشاء براى حضور در جماعت دشوارتر نیست، و اگر مى دانستند فضیلت نماز صبح و عشاء با جماعت تا چه اندازه است در مسجد حاضر مى شدند حتى اگر با سینه بود».(19)
21ـ مرحوم شیخ صدوق(رحمهم الله) روایت کرده که حضرت صادق(علیه السلام) فرمود: «کسى که نماز صبح و عشاء را با جماعت بخواند، در پناه خداوند مى باشد و اگر کسى به او ظلم کند به خداوند ظلم کرده است و کسى که او را کوچک کند خداوند را کوچک کرده است».(20)
22ـ ابوبصیر از حضرت امام جعفر صادق(علیه السلام) و آن حضرت از پدرانش(علیهم السلام)روایت نموده که رسول خدا(صلى الله علیه وآله) فرمود: «کسى که نماز مغرب، عشا و نماز صبح را در مسجد با جماعت بخواند ثواب کسى را دارد که تمام شب را احیا داشته باشد».(21)

(1). اصول کافى، ج 3، ص 372.
(2). وسائل الشیعه، ج 5، ص 371.
(3). اصول کافى، ج 3، ص 371.
(4). همان مدرک، ص 373.
(5). وسائل الشیعه، ج 5، ص 372.
(6). همان مدرک.
(7). وسائل الشیعه، ج 5، ص 372.
(8). همان مدرک.
(9). همان مدرک، ص 373.
(10). وسائل الشیعه، ج 5، ص 373.
(11). همان مدرک، ص 374.
(12). همان مدرک، ص 375.
(13). وسائل الشیعه، ج 5، ص 375.
(14). همان مدرک، ص 376.
(15). همان مدرک، ص 374.
(16). وسائل الشیعه، ج 5، ص 377.
(17). علل الشرایع، ج 2، ص 325، باب 18.
(18). وسائل الشیعه، ج 5، ص 378.
(19). وسائل الشیعه، ج 5، ص 378.
(20). همان مدرک.
(21). همان مدرک.