سؤال: چرا «اصحاب الایکة» در قرآن تکرار شده، و در چهار سوره مختلف مطرح گردیده است؟ چرا تاریخ برخى از پیامبران مانند حضرت ابراهیم، موسى، نوح و عیسى(علیهم السلام) در آیات مختلف قرآن مجید تکرار شده است. فلسفه این تکرار چیست؟
جواب: علما و مفسّران به این سؤال دو جواب داده اند:
اوّل این که: تاریخ انبیا درسهاى عبرت متعدّد و فراوانى دارد و قرآن مجید از زاویه هاى مختلف به آن نگریسته و ما را به آن درسها رهنمون مى شود. به عنوان مثال گاه از این زاویه به داستان حضرت موسى(علیه السلام)نگاه مى شود که چگونه آن حضرت در دامان فرعون پرورش یافت، در حالى که او براى نابودى موسى تمام فرزندان پسر بنى اسرائیل را به قتل مى رساند و تنها دختران را زنده نگه مى داشت. آرى! اگر خداوند اراده کند علیرغم قصد فرعون، قاتل او را در دامان خودش پرورش مى دهد. و گاه از این زاویه به داستان آن حضرت نگاه مى شود که با جسارت، شجاعت، با دستى خالى و بدون سپاه و لشکر در مقابل فرعونى که ادعاى خدایى مى کرد و همه چیز در اختیار داشت، قد علم کرد و شجاعانه دعوتش را ابلاغ نمود. و گاه از این زاویه به داستان آن حضرت نگاه مى شود که با تکیه بر لطف و عنایت الهى جادوى تمام ساحران مصر را باطل کرد و آنها را وادار به تسلیم نمود. بنابراین داستان انبیا درسهاى مختلفى دارد و قرآن مجید از زوایاى مختلف به آن پرداخته است، و در حقیقت این امر تکرارى نیست، هر چند در ظاهر تکرار شده است.
دوم این که: فصاحت و بلاغت اقتضا مى کند که مطالب مهم تکرار گردد.
این که در سوره الرحمان آیه شریفه (فَبِأَىِّ آلاَءِ رَبِّکُمَا تُکَذِّبَانِ) تکرار شده، بدان جهت است که خداوند متعال در این سوره نعمتهاى مختلف مادّى و معنوى را بیان کرده و پس از ذکر هر نعمتى از انسان سؤال مى کند که کدام نعمت از نعمتهاى الهى را مى تواند انکار کند؟ نتیجه این که فلسفه تکرار، یا پرداختن به یک موضوع از زوایاى مختلف است، یا اهمیّت آن موضوع سبب تکرار شده است.