از دردناک ترین و وحشیانه ترین پدیده هاى عصر جاهلیت عرب، پدیده «وأد» است که در قرآن مجید مکرر به آن اشاره شده.
گر چه، بعضى معتقدند: این جنایت در همه قبائل عرب عمومیت نداشته، و تنها در قبیله «کنده» (یا بعضى از قبائل دیگر) بوده است، ولى مسلماً مسأله نادرى نیز محسوب نمى شده، و گرنه قرآن با این تأکید و به طور مکرر، روى آن صحبت نمى کرد.
به علاوه، این کار، به قدرى وحشتناک است که حتى موارد نادر آن، قابل دقت و بررسى است.
مفسران گفته اند: در جاهلیت عرب، هنگامى که وقت وضع حمل زن فرا مى رسید، همسرش حفره اى در زمین حفر مى کرد و بالاى آن مى نشست، اگر نوزاد دختر بود، آن را در میان حفره پرتاب مى کرد، و اگر پسر بود، آن را نگاه مى داشت، لذا، یکى از شعراى آنها در همین زمینه با لحن افتخار آمیزى مى گوید:
 سَمَّیْتُها إِذا وُلِدَتْ تَمُوتُ *** وَ الْقَبْرُ صِهْرٌ ضامِنٌ ذَمِیْتُ
«نام آن نوزاد دختر را به هنگام تولد تموت (یعنى مى میرد در مقابل یحیى که مفهومش این است: زنده مى ماند) گذاشتم! * و قبر، داماد من است که او را در بر گرفته و خاموش ساخته است»!.(1)
عامل پیدایش این جنایت، امور مختلفى بوده است از جمله:
عدم ارزش زن، به عنوان یک انسان در جامعه جاهلى.
مسأله فقر شدید که بر آن جامعه حاکم بوده، مخصوصاً با توجه به این که دختران همانند پسران قادر بر تولید اقتصادى نبودند، و در غارتگرى ها شرکت نداشتند.
همچنین، این فکر که در جنگ هاى فراوان قبیله اى آن روز، ممکن بود دختران به اسارت در آیند، و به اصطلاح نوامیس آنها به دست بیگانگان بیفتد و از این راه لکه ننگى بر دامنشان بنشیند، در این کار بى اثر نبود.
این عوامل چندگانه، دست به دست هم داد، و پدیده وحشتناک «وأد» و زنده به گور کردن دختران را به وجود آورده بود.
با نهایت تأسف، این مسأله به اشکال دیگرى در جاهلیت قرون اخیر نیز خودنمائى مى کند، در شکل آزادى سقط جنین که به صورت قانونى در بسیارى از کشورهاى به اصطلاح متمدن رواج یافته، اگر عرب جاهلى بعد از تولد، نوزادان را مى کشت، انسان هاى متمدن عصر ما آن را در شکم مادر مى کشند!
شرح بیشترى در این زمینه در جلد 11، صفحات 270 تا 274 (ذیل آیه 59 سوره نحل) نوشته ایم.

2 ـ قابل توجه این که: قرآن مجید به قدرى این مسأله را زشت و منفور شمرده، و با آن برخورد قاطع کرده است که: حتى رسیدگى به این موضوع را مقدم بر مسأله نشر نامه هاى اعمال در قیامت و دادخواهى در مسائل دیگر مى شمرد، و این نهایت اهتمام اسلام را به خون انسان ها و مخصوصاً انسان هاى بى گناه، همچنین ارزش جنس زن را از دیدگاه اسلام نشان مى دهد.

3 ـ نکته دیگرى که توجه به آن در اینجا لازم است این که: قرآن نمى گوید از قاتلین سؤال مى کنند، بلکه مى گوید از این کودکان معصوم سؤال مى شود که گناهشان چه بوده است که چنین بیرحمانه کشته شدند؟ گوئى قاتلین ارزش بازپرسى را هم ندارند، به علاوه شهادت و گواهى این مقتولین به تنهائى کافى است.

1 ـ «مجمع البیان»، جلد 10، صفحه 444.