قابل توجه این که: در آیات مورد بحث، مى فرماید: «کسى که از مقام پروردگارش بترسد» نمى فرماید: «کسى که از پروردگارش بترسد» در این که منظور از «مقام» چیست؟
در اینجا تفسیرهاى متعددى است:
1 ـ نخست این که: منظور «مواقف قیامت» است، که انسان در این مقامات در پیشگاه خداوند براى حساب متوقف مى شود (بنابراین تفسیر، «مَقامَ رَبِّهِ» به معنى «مَقامُهُ عِنْدَ رَبِّهِ» یعنى ایستادن انسان در پیشگاه خدا است).
2 ـ منظور، «علم خداوند و مقام مراقبت او» نسبت به همه انسان ها است، همانطور که در آیه 33 «رعد» آمده است: أَ فَمَنْ هُوَ قائِمٌ عَلى کُلِّ نَفْس بِما کَسَبَتْ: «آیا کسى که بالاى سر همه ایستاده و مراقب اعمال همگان است همچون کسى است که این وصف را ندارد»؟!
شاهد دیگرى براى این تفسیر، حدیثى است که از امام صادق(علیه السلام) نقل شده که فرمود: مَنْ عَلِمَ أَنَّ اللّهَ یَراهُ، وَ یَسْمَعُ ما یَقُولُ، وَ یَعْلَمُ ما یَعْمَلُهُ مِنْ خَیْر أَوْ شَرّ فَیَحْجُزُهُ ذلِکَ عَنِ الْقَبِیحِ مِنَ الْأَعْمالِ فَذلِکَ الَّذِی خافَ مَقامَ رَبِّهِ وَ نَهَى النَّفْسَ عَنِ الْهَوى:
«کسى که مى داند خدا او را مى بیند و آنچه را مى گوید، مى شنود و از آنچه از خیر و شر انجام مى دهد آگاه است، و این توجه او را از اعمال قبیح باز مى دارد، او کسى است که از مقام پروردگارش خائف است، و خود را از هواى نفس باز داشته».(1)
3 ـ منظور مقام «عدالت» او است; چرا که ذات مقدس او مایه خوف نیست، خوف از عدالت او مى باشد، و در حقیقت این خوف از مقایسه اعمال خود با عدل او حاصل مى شود، همان گونه که مجرمان از دیدن یک قاضى عادل بر خود مى لرزند، و از شنیدن نام محکمه و دادگاه وحشت مى کنند، در حالى که شخص بى گناه نه از آن ترسى دارد، و نه از این وحشتى!
در میان این تفسیرهاى سه گانه تضادى نیست، و ممکن است همه آنها در معنى آیه جمع باشد.

1 ـ «نور الثقلین»، جلد 5، صفحه 197 ـ «کافى»، جلد 2، صفحه 70.