در شأن نزول این آیات، یا خصوص آیه «وَ إِذا رَأَوْا تِجارَةً» روایات مختلفى نقل شده که، همه آنها از این معنى خبر مى دهد: در یکى از سال ها که مردم «مدینه» گرفتار خشکسالى، گرسنگى و افزایش نرخ اجناس شده بودند، «دحیه» با کاروانى از «شام» فرا رسید و با خود مواد غذائى آورده بود، و این در روز «جمعه» بود و پیامبر(صلى الله علیه وآله) مشغول خطبه «نماز جمعه»، طبق معمول، براى اعلام ورود کاروان طبل زدند و حتى بعضى دیگر آلات موسیقى را نواختند، مردم، با سرعت خود را به بازار رساندند.
مسلمانانى که در مسجد براى نماز اجتماع کرده بودند، خطبه را رها کرده و براى تأمین نیازهاى خود به سوى بازار شتافتند، تنها دوازده مرد و یک زن در مسجد باقى ماندند (آیه نازل شد و آنها را سخت مذمت کرد) پیامبر(صلى الله علیه وآله) فرمود: اگر این گروه اندک هم مى رفتند از آسمان سنگ بر آنها مى بارید.(1)
* * *