گفتیم آیه «کُلَّ یَوْم هُوَ فِى شَأْن»، هم امیدآفرین است، هم غرورشکن، و هم نشانه دوام خلقت و استمرار آفرینش، به همین دلیل، گاهى پیشوایان اسلام براى امید بخشیدن به افراد، مخصوصاً روى این آیه تکیه مى کردند، چنان که در داستان تبعیدِ دردناک «ابوذر» به «ربذه» مى خوانیم: «على»(علیه السلام) با جمله هاى بسیار گیرا و پر معنى به هنگام بدرقه او به او دلدارى داد، سپس «امام حسن»(علیه السلام) فرزند رشید امیر مؤمنان(علیه السلام) او را به عنوان «عمو» خطاب کرد و جمله هاى دیگرى افزود، بعد از او سالار شهیدان «امام حسین»(علیه السلام) زبان به سخن گشود و فرمود:
یا عَمّاهُ! إِنَّ اللّهَ تَعالى قادِرٌ أَنْ یُغَیِّرَ ما قَدْتَرى، اللّهُ کُلَّ یَوْم هُوَ فِی شَأْن، وَ قَدْ مَنَعَکَ الْقَوْمُ دُنْیاهُمْ وَ مَنَعْتَهُمْ دِینَکَ... فَاسْأَلِ اللّهَ الصَّبْرَ وَ النَّصْرَ...: «اى عمو! خداوند متعال قادر است این شرائط را دگرگون سازد، و او هر روز در شأن و کار تازه اى است، آنها تو را مزاحم دنیاى خود دیدند و تو را بازداشتند، و تو آنها را مزاحم دین خود دیدى و از آن بازداشتى... از خدا شکیبائى و پیروزى بطلب».(1)
و نیز مى خوانیم هنگامى که «امام حسین»(علیه السلام) به سوى «کربلا» مى آمد وقتى به منزلگاه «صفاح» رسید، «فرزدق شاعر» حضرت را ملاقات کرد، امام(علیه السلام)فرمود: بَیِّنْ لِی خَبَرَ النّاسِ خَلْفَکَ: «بگو ببینم مردم پشت سرت چگونه بودند» (اشاره به مردم عراق است) عرض کرد: الخَبِیْرَ سَأَلْتَ، قُلُوبُ النّاسِ مَعَکَ، وَ سُیُوفُهُمْ مَعَ بَنِى أُمَیَّهِ! وَ الْقَضاءُ یَنْزِلُ مِنَ السَّماءِ وَ اللّهُ یَفْعَلُ ما یَشاءُ: «از شخص آگاهى سؤال کردى، بدان دلهاى مردم با تو است، اما شمشیرهایشان با بنى امیه است! اما فرمان الهى از آسمان نازل مى شود، و خداوند هر چه را صلاح بداند، و اراده کند، انجام مى دهد».
«امام حسین»(علیه السلام) فرمود: صَدَقْتَ لِلّهِ الْاَمْرُ یَفْعَلُ ما یَشاءُ، وَ کُلَّ یَوْم رَبُّنا فِی شَأْن: «راست گفتى، خدا هر چه را اراده کند انجام مى دهد، و پروردگار ما هر روز در شأن و کارى است».(2)
اینها همه نشان مى دهد، این آیه، آیه اى است امیدبخش براى مؤمنان.
جالب این که، مى گویند: یکى از امراء، از وزیر خود از تفسیر این آیه سؤال کرد، اما او اظهار بى اطلاعى نمود و تا فرداى آن روز مهلت خواست.
هنگامى که محزون و غمناک به منزل آمد، غلام سیاه (با معرفتى) داشت سؤال کرد: چه خبر است؟ ماجرا را گفت، غلام اظهار داشت به سراغ امیر برو، اگر مایل باشد، من تفسیر آیه را براى او بازگو مى کنم، امیر او را خواست و از وى سؤال کرد، در پاسخ گفت:
اى امیر! شَأْنُهُ أَنْ یُولِجَ اللَّیْلَ فِى النَّهارِ، وَ یُولِجَ النَّهارَ فِى اللَّیْلِ، وَ یُخْرِجَ الحَىَّ مِنَ المَیِّتِ، وَ یُخْرِجَ المَیِّتَ مِنَ الحَىِّ، وَ یُشْفِىَ سَقِیْماً وَ یُسْقِمَ سَلِیْماً، وَ یَبْتَلِی مُعافاً، وَ یُعافِىَ مُبْتَلىً، وَ یُعِزَّ ذَلِیلاً، وَ یذِلَّ عَزِیزاً، وَ یُفْقِرَ غَنِیّاً وَ یُغْنِىَ فَقِیْراً: «شأن خداوند این است که شب و روز را یکى بعد از دیگرى مى آورد، و مى برد، از دل مرده زنده خارج مى کند، و از زنده مرده، بیمارى را شفا مى دهد، و سالمى را بیمار مى کند، تندرستى را مبتلا مى سازد، و مبتلائى را عافیت مى بخشد، ذلیلى را عزت مى دهد، و عزیزى را ذلیل مى کند، ثروتمندى را فقیر مى سازد و فقیرى را غنى مى کند»!
امیر گفت: فَرَّجْتَ عَنِّی فَرَجَ اللّهُ عَنْکَ: «مشکلى را براى من گشودى، خداوند مشکلت را بگشاید» و بعد او را اکرام کرد و انعام داد.(3)

* * *

1 ـ «الغدیر»، جلد 8، صفحه 301.
2 ـ «کامل ابن اثیر»، جلد 4، صفحه 40.
3 ـ تفسیر «قرطبى»، جلد 9، صفحه 6337.