از آیات قرآن مجید، به خوبى استفاده مى شود که در بهشت، نهرها و چشمه هاى گوناگونى است که هر کدام داراى فایده و لذتى است که چهار نمونه آن در آیه فوق آمده، و نمونه هاى دیگرى نیز در سوره «دهر» است که به خواست خدا در تفسیر آن خواهد آمد.
تعبیر به «انهار» در مورد این چهار نوع، نشان مى دهد که از هر کدام آنها یک نهر در آنجا نیست بلکه «نهرها» است.
بارها گفته ایم، نعمت هاى بهشتى چیزى نیست که با الفاظ روزمره زندگى دنیا، بتوان درباره آن سخن گفت، این الفاظ، کوچک تر از آن است که بتواند ترسیم کامل و گویائى از آن بکند، بلکه تنها مى تواند شبحى کم رنگ از آن حقایق بزرگ، در اذهان ما ترسیم نماید.
در آیه مورد بحث، به نهرهاى «آب»، «شیر»، «شراب طهور» و «عسل» اشاره شده، که ممکن است اولى، براى رفع تشنگى است، دومى تغذیه، سومى نشاط، و چهارمى لذت و قوت مى آفریند.
جالب این که، از آیات دیگر قرآن، استفاده مى شود که همه بهشتیان از همه این نوشیدنى ها نمى نوشند بلکه، سلسله مراتبى دارند که به تناسب آن بهره مند مى شوند، در سوره «مطففین» آیه 28 مى خوانیم: عَیْناً یَشْرَبُ بِهَا الْمُقَرَّبُونَ: «همان چشمه اى که مقربان از آن مى نوشند».

* * *