آرزو و تمنّى از محدود بودن قدرت انسان و ناتوانى او سرچشمه مى گیرد; زیرا هر گاه به چیزى علاقه داشت و به آن نرسید، شکل آرزو و تمنّى به خود مى گیرد، و اگر همیشه خواستن توانستن بود، و هر چه مى خواست فوراً به آن دست مى یافت، آرزو معنى نداشت.
البته تمنّیات انسان، گاهى صادق است و از روح بلند او سرچشمه مى گیرد، و عاملى است براى حرکت و تلاش و جهاد و سیر تکاملى او، مثل این که انسان آرزو مى کند در علم و دانش و تقوا و شخصیت و آبرو سرآمد جهانیان باشد.
ولى، بسیار مى شود که این آرزوها کاذب است، و درست بر عکس آرزوهاى صادق، مایه غفلت و بى خبرى و تخدیر و عقب ماندگى است، مثل آرزوى رسیدن به عمر جاویدان، و خلود در زمین، و در اختیار گرفتن تمام اموال و ثروت ها، و حکومت بر همه انسان ها و موهومات دیگرى از این قبیل.
و به همین دلیل، در روایات اسلامى تشویق شده که مردم به سراغ آرزوهاى خیر بروند، در حدیثى از پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله) مى خوانیم: مَنْ تَمَنّى شَیْئاً وَ هُوَ لِلّهِ عَزَّوَجَلَّ رِضىً لَمْ یَخْرُجْ مِنَ الدُّنْیا حَتّى یَعْطاهُ: «کسى که تمنّى چیزى کند که موجب رضاى خدا است، از دنیا بیرون نمى رود مگر به آن برسد»!.(1)
و از بعضى روایات، استفاده مى شود که هر گاه در دنیا به آن نرسد، به ثواب و پاداش آن خواهد رسید.(2)

* * *

1 و 2 ـ «بحار الانوار»، جلد 71، صفحه 261، باب ثواب تمنّى الخیرات.