محدثان و مفسران شأن نزول هاى متعددى براى آیه فوق نقل کرده اند، از جمله این که:
جمعى از یهود به هنگامى که آیات کتب آسمانى خویش را تحریف و کتمان مى کردند و به گمان خود، از این رهگذر نتیجه مى گرفتند، از این عمل خود بسیار شاد و مسرور بودند، و در عین حال دوست مى داشتند: مردم آنها را عالم و دانشمند و حامى دین و وظیفه شناس بدانند، آیه فوق نازل شد، و به پندار غلط آنها پاسخ گفت.(1)
بعضى دیگر گفته اند: آیه، درباره منافقان است، هنگامى که یکى از جنگ هاى اسلامى پیش مى آمد، آنها با انواع بهانه ها، از شرکت در میدان جنگ خوددارى مى کردند، به هنگامى که جنگجویان، از جهاد برمى گشتند، قسم یاد مى کردند، که اگر عذر نمى داشتند، هرگز جهاد را ترک نمى گفتند، و با این حال، انتظار داشتند که در برابر «کار ناکرده» مانند مجاهدان فداکار، مورد تحسین قرار گیرند!. آیه نازل شد و به این توقع نابه جا پاسخ گفت.(2)
 

1 ـ «بحار الانوار»، جلد 15، صفحه 177 ـ «مجمع البیان»، ذیل آیه مورد بحث ـ تفسیر «طبرى»، جلد 4، صفحه 136، ذیل آیه مورد بحث ـ تفسیر «رازى»، جلد 9، صفحه 456، ذیل آیه مورد بحث ـ «اسباب النزول» واحدى، صفحه 91، مؤسسه حلبى و شرکاه، 1388 هـ ق.
2 ـ تفاسیر «المنار»، «مجمع البیان»، «رازى» و «طبرى»، ذیل آیه مورد بحث ـ تفسیر «قمى»، جلد 1، صفحه 128، مؤسسه دار الکتاب قم، 1404 هـ ق.