آیه فوق، گرچه درباره دانشمندان اهل کتاب (یهود و نصارى) وارد شده ولى در حقیقت اخطارى به تمام دانشمندان و علماى مذهبى است که آنها موظفند در تبیین و روشن ساختن فرمان هاى الهى و معارف دینى بکوشند، و خداوند از همه آنها پیمان مؤکدى در این زمینه گرفته است.
توجه به ماده «تبیین»، که در آیه فوق به کار رفته، نشان مى دهد: منظور تنها تلاوت آیات خدا و یا نشر کتب آسمانى نیست، بلکه منظور این است، حقایق آنها را عریان و آشکار در اختیار مردم بگذارند، تا به روشنى همه توده ها از آن آگاه گردند، و به روح و جان آنها برسند، و آنها که در تبیین، توضیح، تفسیر و روشن ساختن مسلمانان کوتاهى کنند، مشمول همان سرنوشتى هستند که خداوند در این آیه و مانند آن براى علماى یهود بیان کرده است.
از پیغمبر گرامى اسلام(صلى الله علیه وآله) نقل شده: مَنْ کَتَمَ عِلْماً عَنْ أَهْلِهِ أُلْجِمَ یَوْمَ الْقِیامَةِ بِلِجام مِنْ نار: «هر کس که علم و دانشى را از آنها که اهل آن هستند (و نیاز به آن دارند) کتمان کند خداوند در روز رستاخیز، دهنه اى از آتش به دهان او مى زند».(1)
«حسن بن عمار» مى گوید: روزى نزد «زهرى» رفتم ـ بعد از آن که نقل حدیث را براى مردم ترک گفته بود ـ و به او گفتم: احادیثى که شنیده اى براى من بازگو، به من گفت: مگر تو نمى دانى که من دیگر براى کسى حدیث نقل نمى کنم! گفتم: به هر حال، یا تو براى من حدیث بگو یا من براى تو حدیث نقل مى کنم، گفت: تو حدیث بگو!
گفتم: از على(علیه السلام) نقل شده که مى فرمود: ما أَخَذَ اللّهُ عَلى أَهْلِ الْجَهْلِ أَنْ یَتَعَلَّمُوا حَتّى أَخَذَ عَلى أَهْلِ الْعِلْمِ أَنْ یُعَلِّمُوا: «خداوند از افراد نادان پیمان نگرفته که دنبال علم و دانش بروند، مگر این که قبل از آن از علماء و دانشمندان پیمان گرفته است که به آنها علم بیاموزند»!(2)
هنگامى که این حدیث تکان دهنده را براى او خواندم، سکوت خود را شکست و گفت: اکنون بشنو تا براى تو بگویم و در همان مجلس، چهل حدیث براى من روایت کرد!(3)
براى اطلاع بیشتر از خیانت دانشمندان اهل کتاب، به آیات 79 و 174 سوره «بقره» و آیات 71 تا 77 سوره «آل عمران» مراجعه شود.

* * *

1 ـ «زبدة البیان» محقق اردبیلى، صفحه 206، مکتبة المرتضویة لاحیاء الآثار الجعفریة ـ «کنز العمال»، جلد 10، صفحات 191 و 217، مؤسسة الرساله بیروت.
2 ـ «نهج البلاغه»، کلمات قصار، شماره 478، صفحه 559، انتشارات دار الهجرة.
3 ـ تفسیر «ابوالفتوح رازى» ـ تفسیر «مجمع البیان»، ذیل آیه فوق ـ «بحار الانوار»، جلد 2، صفحه 80 ـ «تاریخ مدینه دمشق»، جلد 55، صفحه 367، دار الفکر، 1415 هـ .