در همان روز که نامه عباس به پیامبر(صلى الله علیه وآله) رسیده بود، به چند نفر از مسلمانان دستور داد به راه «مکّه» و «مدینه» بروند و از اوضاع لشکر قریش اطلاعاتى به دست آورند.
طولى نکشید دو نیروى اطلاعاتى محمّد(صلى الله علیه وآله) که براى کسب اطلاع رفته بودند، باز گشتند، و چگونگى قواى قریش را به پیغمبر(صلى الله علیه وآله) رساندند، و گفتند: این سپاه نیرومند تحت فرماندهى خود ابو سفیان است.
پیامبر(صلى الله علیه وآله) پس از چند روز، همه اصحاب و اهل «مدینه» را دعوت کرد و براى رسیدگى به این وضع، جلسه اى تشکیل داد، و موضوع دفاع را آشکارا با آنها در میان گذاشت.
آن گاه در این که: در داخل «مدینه» به پیکار دست زنند، و یا این که از شهر خارج شوند، با مسلمانان به مذاکره پرداخت.
عده اى گفتند: از «مدینه» خارج نشویم، و در کوچه هاى تنگ شهر با دشمن بجنگیم; زیرا در این صورت حتى مردان ضعیف و زنان و کنیزان نیز مى توانند به لشکر کمک کنند.
«عبداللّه بن أُبَىّ» بعد از گفتن این سخنان اضافه کرد: اى رسول خدا! تا کنون هیچ دیده نشده است ما داخل حصارها و درون خانه خود باشیم، و دشمن بر ما پیروز شود!.
این رأى به خاطر وضع خاص «مدینه» در آن روز مورد توجه پیغمبر(صلى الله علیه وآله) هم بود، او نیز مى خواست در «مدینه» توقف کنند و در داخل شهر با قریش به مقابله پردازند.
ولى گروهى از جوانان و جنگجویان با این رأى مخالف بودند، «سعد بن معاذ» و چند نفر از قبیله اوس، برخاسته، گفتند:
اى پیامبر! در گذشته کسى از عرب قدرت این که در ما طمع کند نداشته است، با این که ما در آن موقع مشرک و بت پرست بودیم. و هم اکنون که تو در میان ما هستى، چگونه مى توانند در ما طمع کنند؟! نه، حتماً باید از شهر خارج شده با دشمن بجنگیم.
اگر کسى از ما کشته شود شربت شهادت نوشیده است.
و اگر هم کسى نجات یافت به افتخار جهاد در راه خدا نائل شده است.
این گونه سخنان و حماسه ها طرفداران خروج از «مدینه» را بیشتر کرد، به طورى که طرح «عبداللّه بن أُبَىّ» در اقلیت افتاد.
خود پیغمبر(صلى الله علیه وآله) با این که تمایل به خروج از «مدینه» نداشت به این مشورت احترام گذاشت و نظریه طرفداران خروج از «مدینه» را انتخاب کرد، با یک نفر از اصحاب براى مهیا کردن اردوگاه از شهر خارج شد و محلى را که در دامنه کوه احد از جهت شرائط نظامى موقعیت حساسى داشت براى اردوگاه انتخاب فرمود.

* * *