براى شناخت خداوند، معمولاً دو راه براى مطالعه وجود دارد، مطالعه در نشانه هاى خدا که در جسم و جان انسان است، و آن را «آیات انفسى» مى نامند، و مطالعه در آیاتى که در بیرون وجودِ او، در زمین و آسمان و ثوابت  و سیارات و کوه و دریا وجود دارد، و آن را «آیات آفاقى» مى گویند، که قرآن مجید در آیه 53  سوره «فصلت» به آن اشاره کرده، مى فرماید: سَنُرِیهِمْ آیاتِنا فِی الآفاقِ وَ فِی أَنْفُسِهِمْ حَتّى یَتَبَیَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ: «به زودى آیات خود را در آفاق و انفس به آنها نشان مى دهیم تا براى آنها ثابت شود که خداوند حق است».
هنگامى که قدرت شناخت انسان از کار مى افتد، هم طریق مشاهده آیات انفسى بر او بسته مى شود، و هم مشاهده آیات آفاقى.
در آیات فوق جمله «إِنّا جَعَلْنا فِی أَعْناقِهِمْ أَغْلالاً فَهِیَ إِلَى الْأَذْقانِ فَهُمْ مُقْمَحُونَ» اشاره به معنى اول است، زیرا غلها چنان سر آنها را به بالا نگاه مى دارد که حتى قدرت دیدن خویشتن را ندارند، و سدهاى پیش و پس، چنان چشم آنها را از مشاهده اطراف خود باز مى دارد که هر چه نگاه مى کنند جز دیوار سد، چیزى را نمى بینند، و از مشاهده آیات آفاقى محروم مى شوند.