این سؤال براى بعضى از مفسران مطرح شده است که، مانع اصلى براى ادامه حرکت، سدهاى پیش رو است، سد پشت سر چه معنى دارد؟
بعضى پاسخ گفته اند: انسان داراى دو گونه هدایت است، هدایت نظرى و استدلالى، و هدایت فطرى و وجدانى، سد پیش رو اشاره به این است که او از هدایت نظرى محروم مى گردد، مى خواهد به عقب باز گردد  و به هدایت فطرى  نظر بیفکند، سد و مانع پشت سر، او را از بازگشت به فطرت باز مى دارد.(1)
بعضى دیگر گفته اند: سد پیش رو اشاره به موانعى است که او را از وصول به آخرت و سعادت جاویدان باز مى دارد، و سد پشت سر، چیزى است که او را حتى از رسیدن به سعادت و آرامش در دنیا مانع مى شود.(2)
این احتمال نیز در تفسیر آیه وجود دارد: انسان هنگامى که در طریق به سوى مقصد به مانعى برخورد کند، به عقب بر مى گردد، تا راه دیگرى به سوى مقصد پیدا کند، اما وقتى در دو طرف، سدى ایجاد شده است از پیدا کردن راه به سوى مقصد، به هر حال محروم مى شود.
ضمناً پاسخ این سؤال، که: چرا سخنى از سد در طرف راست و چپ به میان نیامده؟ نیز روشن شد، زیرا رفتن به راست و چپ هرگز انسان را به مقصد نمى رساند باید راهى به پیش بگشاید.
به علاوه، معمولاً سد را در جائى ایجاد مى کنند که طرف راست و چپ آن بسته است تنها گذرگاهى میان آن دو قرار دارد که با ایجاد سد، آن گذرگاه نیز بسته مى شود، و عملاً انسان در محاصره قرار مى گیرد.

1 ـ تفسیر «کبیر فخر رازى»، ذیل آیات مورد بحث.
2 ـ تفسیر «قرطبى»، ذیل آیات مورد بحث.