براى این که بدانیم شکست «رومیان» از «ایرانیان»، و سپس پیروزى آنها در چه مقطع تاریخى واقع شده است، کافى است بدانیم: در تواریخ امروز، در دوران «خسروپرویز»، به یک دوران جنگ طولانى میان ایرانیان و رومیان برخورد مى کنیم، که بیست و چهار سال دوام یافت، از 604 میلادى تا 628 به طول انجامید.
در حدود سنه 616 میلادى دو سردار معروف ایرانى به نام «شهربراز» و «شاهین» به قلمرو روم شرقى حمله کردند، آنها را شکست سختى دادند، و منطقه شامات و مصر و آسیاى صغیر را مورد تاخت و تاز قرار دادند، دولت روم شرقى که گرفتار شکست سختى شده بود تا آستانه انقراض پیش رفت، و دولت ایران تمام متصرفات آسیائى او را با مصر تسخیر کرد.
و این در حدود سال هفتم بعثت پیامبر(صلى الله علیه وآله) بود.
ولى پادشاه روم «هرقل» از سال 622 میلادى، تهاجم خود را به ایران شروع کرد و شکست هاى پى درپى به سپاه «خسروپرویز» وارد ساخت، و تا سال 628 میلادى جنگ هائى که به نفع رومیان بود ادامه یافت، «خسروپرویز» شکست سختى خورد، و مردم ایران او را از سلطنت خلع کرده، و پسرش «شیرویه» را به جاى او نشاندند.
با توجه به این که، میلاد پیامبر(صلى الله علیه وآله) در سال 571 و بعثت پیامبر(صلى الله علیه وآله) در سال 610 میلادى واقع شد، شکست رومیان منطبق بر سال هفتم بعثت، و پایان پیروزى رومیان و شکست خسروپرویز بر سال پنجم تا ششم هجرت منطبق مى شود، و مى دانیم در سال پنجم، فتح خندق اتفاق افتاد، و در سال ششم صلح حدیبیه و فتح مکّه سال هشتم، البته انتقال اخبار جنگ ایران و روم به منطقه «حجاز» و «مکّه» نیز معمولاً مقدارى از زمان را اشغال مى کرده است، و به این ترتیب، تطبیق تاریخى این خبر قرآنى روشن مى شود (دقت کنید).