در اینجا چند تفسیر است که همه مى تواند قابل قبول باشد:
1 ـ هنگامى که انسان توبه مى کند و ایمان به خدا مى آورد دگرگونى عمیقى در سراسر وجودش پیدا مى شود، و به خاطر همین تحول و انقلاب درونى سیئات اعمالش در آینده، تبدیل به حسنات مى شود، اگر در گذشته مرتکب قتل نفس مى شد، در آینده دفاع از مظلومان و مبارزه با ظالمان را جاى آن مى گذارد، و اگر زناکار بود بعداً عفیف و پاکدامن مى شود و این توفیق الهى را در سایه ایمان و توبه پیدا مى کند.
2 ـ دیگر این که: خداوند به لطف و کرمش، و فضل و انعامش بعد از توبه کردن سیئات اعمال او را محو مى کند، و به جاى آن حسنات مى نشاند، چنان که در روایتى از «ابوذر» از پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) مى خوانیم: روز قیامت که مى شود، بعضى از افراد را حاضر مى کنند خداوند دستور مى دهد: گناهان صغیره او را به او عرضه کنید و کبیره ها را بپوشانید.
به او گفته مى شود: تو در فلان روز فلان گناه صغیره را انجام دادى، و او به آن اعتراف مى کند، ولى قلبش از کبائر ترسان و لرزان است.
در اینجا هر گاه خدا بخواهد به او لطفى کند دستور مى دهد: به جاى هر سیئه، حسنه اى به او بدهید، عرض مى کند: پروردگارا! من گناهان مهمى داشتم که آنها را در اینجا نمى بینم.
«ابوذر» مى گوید: در این هنگام پیامبر(صلى الله علیه وآله) تبسم کرد به گونه اى که دندان هایش آشکار گشت، سپس این آیه را تلاوت فرمود: «فَأُوْلئِکَ یُبَدِّلُ اللّهُ سَیِّئاتِهِمْ حَسَنات». (1)
3 ـ سومین تفسیر این که: منظور از سیئات، نفس اعمالى که انسان انجام مى دهد نیست، بلکه آثار سوئى است که از آن بر روح و جان انسان نشسته، هنگامى که توبه کند و ایمان آورد، آن آثار سوء از روح و جانش برچیده مى شود، و تبدیل به آثار خیر مى گردد، و این است معنى تبدیل سیئات به حسنات.
البته این سه تفسیر، منافاتى با هم ندارند و ممکن است هر سه در مفهوم آیه جمع باشند.

آیه بعد در حقیقت، چگونگى توبه صحیح را تشریح کرده، مى گوید: «کسى که توبه کند، و عمل صالح انجام دهد، به سوى خدا بازگشت مى کند» (و پاداش خود را از او مى گیرد) (وَ مَنْ تابَ وَ عَمِلَ صالِحاً فَإِنَّهُ یَتُوبُ إِلَى اللّهِ مَتاباً). (2)
یعنى توبه و ترک گناه، باید تنها به خاطر زشتى گناه نباشد، بلکه علاوه بر آن انگیزه اش خلوص نیت و بازگشت به سوى پروردگار باشد.
بنابراین، فى المثل ترک شراب، یا دروغ، به خاطر ضررهائى که دارد هر چند خوب است ولى ارزش اصلى این کار، در صورتى است که از انگیزه الهى سرچشمه گیرد.
بعضى از مفسران، تفسیر دیگرى براى آیه فوق ذکر کرده اند، و آن این که:
این جمله، پاسخى است براى تعجبى که احیاناً آیه گذشته، در بعضى از اذهان برمى انگیزد و آن این که: چگونه ممکن است خداوند سیئات را به حسنات تبدیل کند؟
این آیه پاسخ مى دهد: هنگامى که انسان به سوى خداوند بزرگ بازگردد این امر تعجب ندارد.
تفسیر سومى براى آیه ذکر شده، و آن این که: هر کس از گناه توبه کند به سوى خدا و پاداش هاى بى حساب او باز مى گردد.
گرچه این تفسیرهاى سه گانه منافاتى با هم ندارد ولى تفسیر اول، نزدیک تر به نظر مى رسد، به خصوص این که: با روایتى که در تفسیر «على ابن ابراهیم»، ذیل آیه مورد بحث نقل شده، هماهنگ است.
 

1 ـ «نور الثقلین»، جلد 4، صفحه 33.
2 ـ «مَتاب» مصدر میمى به معنى «توبه» است، و چون در اینجا مفعول مطلق است تأکید را مى رساند.