در پاره اى از شان نزول ها آمده است: در صدر اسلام هنگامى که مسلمان ها به جهاد مى رفتند، گاهى کلید خانه خود را به افراد از کار افتاده اى که قادر بر جهاد نبودند داده، و حتى به آنها اجازه مى دادند از غذاهاى موجود در خانه بخورند اما آنها احیاناً از ترس این که: مبادا گناهى باشد، از خوردن امتناع مىورزیدند.
طبق این روایت، منظور از ما مَلَکْتُمْ مَفاتِحَهُ: «خانه هائى که مالک کلیدهاى آنها شده اید» همین است.(1)
از «ابن عباس» نیز نقل شده: منظور وکیل انسان و نماینده او نسبت به آب، ملک، زراعت و چهارپایان است که به او اجازه داده شده است از میوه باغ به مقدار نیاز بخورد، و از شیر حیوانات بنوشد.
بعضى نیز آن را به «شخص انباردار» تفسیر کرده اند که حق دارد کمى از مواد غذائى تناول کند.
ولى با توجه به سایر گروه هائى که در این آیه، نام آنها برده شده، ظاهر این است: منظور از این جمله، کسانى هستند که کلید خانه خود را به خاطر ارتباط نزدیک و اعتماد، به دست دیگرى مى سپارند، ارتباط نزدیک میان این دو سبب شده که آنها نیز در ردیف بستگان و دوستان نزدیک باشند، خواه رسماً وکیل بوده باشد، یا نه.
و اگر مى بینیم در بعضى از روایات این جمله به وکیلى که عهده دار سرپرستى اموال کسى است، تفسیر شده در واقع از قبیل بیان مصداق است و منحصر به آن نیست.

1 ـ تفسیر «قرطبى»، ذیل آیه مورد بحث (در «وسائل الشیعه»، جلد 16، صفحه 436، باب 24 از ابواب مائده نیز حدیثى به این مضمون آمده است).