چنان که در آیه فوق دیدیم، خداوند اجازه داده است: انسان از خانه هاى بستگان نزدیک و بعضى از دوستان و مانند آنها ـ که مجموعاً یازده مورد مى شود ـ غذا بخورد، و در آیه، اجازه گرفتن از آنها شرط نشده، و مسلماً مشروط به اجازه نیست، چون با وجود اجازه، از غذاى هر کس مى توان خورد و این یازده گروه خصوصیتى ندارد.
ولى آیا احراز رضایت باطنى (به اصطلاح از طریق شاهد حال) به خاطر خصوصیت و نزدیکى که میان طرفین است، شرط است؟
ظاهر اطلاق آیه این شرط را نیز نفى مى کند، همین اندازه که احتمال رضایت او باشد (و غالباً رضایت حاصل است) کافى مى شمرد.  اما اگر وضع طرفین به صورتى در آمده که یقین به عدم رضایت داشته باشند گر چه ظاهر آیه نیز از این نظر اطلاق دارد، اما بعید نیست آیه از چنین صورتى منصرف باشد، به خصوص این که: این گونه افراد، نادرند و معمولاً اطلاقات، شامل این گونه افراد نادر نمى شود.
بنابراین، آیه فوق، در محدوده خاصى، آیات و روایاتى که تصرف در اموال دیگران را مشروط به احراز رضایت آنها کرده است، تخصیص مى زند.
ولى تکرار مى کنیم، این تخصیص در محدوده معینى است، یعنى غذا خوردن به مقدار نیاز، خالى از اسراف و تبذیر.
آنچه در بالا ذکر شد، در میان فقهاى ما مشهور است، و قسمتى از آن نیز صریحاً در روایات آمده.
در روایت معتبرى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم: هنگامى که از ـ جمله أَوْ صَدِیْقِکُمْ ـ در این آیه از آن حضرت سؤال کردند فرمود: هُوَ وَ اللَّهِ الرَّجُلُ یَدْخُلُ بَیْتَ صَدِیقِهِ فَیَأْکُلُ بِغَیْرِ إِذْنِهِ: «به خدا قسم منظور این است که: انسان داخل خانه دوستش مى شود و بدون اجازه غذا مى خورد».(1)
روایات متعدد دیگرى نیز به همین مضمون نقل شده که در آنها آمده است اذن گرفتن در این موارد شرط نیست (البته اختلافى در میان فقهاء نیست که با نهى صریح یا علم به کراهت، جایز نیست و آیه از آن انصراف دارد).
در مورد عدم افساد و عدم اسراف نیز در بعضى از روایات تصریح شده است.(2)
تنها چیزى که در اینجا باقى مى ماند این است: روایتى که در همین باب وارد شده مى خوانیم: تنها از مواد غذائى خاصى مى توان استفاده کرد، نه هر غذائى ولى از آنجا که این روایت مورد اعراض فقهاء است، سند آن معتبر نخواهد بود.
بعضى دیگر از فقهاء طعام هاى نفیس و عالى که صاحب خانه احیاناً براى خود یا مهمان محترمى و یا مواقع خاصى ذخیره کرده است، استثناء کرده اند، و این استثناء به حکم انصراف آیه از این صورت، بعید به نظر نمى رسد.(3)

1 ـ «وسائل الشیعه»، جلد 16، صفحه 434، کتاب اطعمه و اشربه، ابواب آداب المائده، باب 24، حدیث 1 (جلد 24، صفحه 280، چاپ آل البیت).
2 ـ «وسائل الشیعه»، جلد 16، صفحه 434، کتاب اطعمه و اشربه، ابواب آداب المائده، باب 24، حدیث 4 (جلد 24، صفحه 280، چاپ آل البیت).
3 ـ براى توضیح بیشتر به «جواهر الکلام»، جلد 36، صفحه 406، کتاب الاطعمه و الاشربه مراجعه فرمائید.