این نخستین بار نیست که در قرآن مجید، به تعبیر «مرض» در مورد نفاق بر  خورد مى کنیم، قبل از آن در اوائل سوره «بقره»، ضمن بیان صفات منافقان، چنین آمده بود: فِى قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزادَهُمُ اللّهُ مَرَضاً: «در دل  هاى آنها یک نوع بیمارى است، و خداوند هم بر بیمارى آنها مى افزاید»!.
همان گونه که در جلد اول ذیل آیه مزبور گفتیم، «نفاق» در حقیقت بیمارى و انحراف است، انسان سالم، یک چهره بیشتر ندارد، روح و جسم او هماهنگ است، اگر مؤمن است تمام وجودش فریاد ایمان مى کشد، و اگر منحرف است ظاهر و باطنش بیانگر انحراف است، اما این که: ظاهرش دم از ایمان بزند و باطنش بوى کفر دهد، این یک نوع بیمارى است.
و از آنجا که این گونه افراد، بر اثر لجاجت و پافشارى در برنامه هایشان مستحق لطف و هدایت خدائى نیستند، خداوند آنان را به حال خود مى گذارد تا این بیماریشان افزون گردد.
و به راستى خطرناک ترین افراد در یک جامعه، همین منافقانند، چرا که تکلیف انسان در برابر آنها روشن نیست، نه واقعاً دوستند و نه ظاهراً دشمن!، از امکانات مؤمنین استفاده مى کنند، و از مجازات کفار ظاهراً مصونند، ولى اعمالشان از اعمال کفار بدتر.
و چنان که مى دانیم، چون این ناهماهنگى ظاهر و باطن براى همیشه قابل ادامه نیست، سر انجام پرده ها کنار مى رود و باطن آلوده آنان ظاهر مى شود، چنان که در آیات مورد بحث و شأن نزول آن ملاحظه کردیم، که پیش آمدن یک صحنه داورى، مشت آنها را باز کرد و خبث درونشان را آشکار ساخت.(1)

1 ـ براى توضیح بیشتر درباره صفات منافقان به جلد اول تفسیر «نمونه»، آغاز سوره «بقره»، ذیل آیه 10 به بعد مراجعه فرمائید.