از آنجا که در آیات گذشته، سخن از تعجیل کافران در عذاب الهى بود و این مسأله اى است که تنها به مشیت ذات پاک خداوند مربوط مى شود، و حتى پیغمبر(صلى الله علیه وآله) را در آن اختیارى نیست، نخستین آیه مورد بحث، چنین مى گوید: «بگو اى مردم! من تنها براى شما انذار کننده آشکارى هستم» (قُلْ یا أَیُّهَا النّاسُ إِنَّما أَنَا لَکُمْ نَذِیرٌ مُبِینٌ).
اما این که: در صورت سرپیچى و تخلف از فرمان الهى، کیفر و عذابش دیر یا زود دامان شما را بگیرد، این مربوط به من نیست.
بدون شک، پیامبر(صلى الله علیه وآله) هم انذار کننده است، و هم بشارت دهنده، ولى تکیه کردن بر روى «انذار» در اینجا و عدم ذکر بشارت به خاطر تناسب با مخاطبین مورد بحث است، آنها افراد بى ایمان و لجوجى بودند که حتى مجازات الهى را به باد استهزاء مى گرفتند.
اما در دو آیه بعد، چهره اى از مسأله بشارت و چهره اى از انذار را ترسیم مى کند، و از آنجا که همواره رحمت واسعه خدا بر عذاب و کیفرش پیشى دارد نخست، از بشارت، سخن مى گوید: «کسانى که ایمان آوردند و عمل صالح انجام دادند، آمرزش خدا و روزى پر ارزشى در انتظار آنها است» (فَالَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصّالِحاتِ لَهُمْ مَغْفِرَةٌ وَ رِزْقٌ کَرِیمٌ).
نخست، با آب آمرزش و مغفرت الهى شستشو داده و پاک مى شوند، خاطرى آسوده و وجدانى آرام از این ناحیه پیدا مى کنند.
آن گاه مشمول انواع الطاف و نعمت هاى ارزشمند او مى گردند.
«رزق کریم» (با توجه به این که «کریم» به معنى هر موجود شریف و پر ارزش است) مفهوم وسیعى دارد که تمام نعمت هاى گران بهاى معنوى و مادى را شامل مى شود.
آرى، خداى کریم در آن سراى کریم، انواع نعمت هاى کریم را به بنده هاى مؤمن و صالحش ارزانى مى دارد.
«راغب» در کتاب «مفردات» مى گوید: «کرم» معمولاً به امور نیک و پر ارزشى گفته مى شود که بسیار قابل توجه است، بنابراین به نیکى هاى کوچک، کرم گفته نمى شود.
و اگر بعضى «رزق کریم» را به معنى روزى مستمر، بى عیب و نقص، و بعضى به معنى روزى شایسته، تفسیر کرده اند، همه در آن معنى جامع و کلى که اشیاء پر ارزش و قابل توجه است جمع مى شود.
و در آیه بعد، اضافه مى کند: «اما کسانى که براى تخریب و محو آیات الهى کوشش کردند و چنین مى پنداشتند که، مى توانند بر اراده حتمى پروردگار غالب شوند، آنها اصحاب دوزخند» (وَ الَّذِینَ سَعَوْا فِی آیاتِنا مُعاجِزِینَ أُولئِکَ أَصْحابُ الْجَحِیمِ). (1)
«حَجِیم» از ماده «جحم» (بر وزن شرم) به معنى شدت برافروختگى آتش است و به شدت غضب نیز گفته مى شود، بنابراین، جحیم به معنى جائى است که آتش شعلهور و برافروخته اى دارد و اشاره به دوزخ است.