جایگاهى میان بهشت و دوزخ
در آیه نخست ضمن اشاره به آیاتى که قبل از آن است و سخن از بهشت و دوزخیان و بهشتیان و دوزخیان مى گوید، مى فرماید: «و در میان آن دو (اهل بهشت و دوزخ حجابى قرار دارد) «وَبَیْنهُما حِجابٌ».
این حجاب مانع مى شود از اینکه این دو گروه به یکدیگر برسند، ولى مانع از آن نیست که صدا و آواز یکدیگر را بشنوند، زیرا در آیات قبل نیز سخن از گفتگوى بهشتیان و دوزخیان با یکدیگر گوید که بهشتیان دوزخیان را صدا مى زنند و مى گویند: «ما آنچه را پروردگارمان به ما وعده داده بود به حق یافتیم، آیا شما هم وعده هاى پروردگار را حق یافتید، آنها مى گویند آرى».
این جاى تعجب نیست، چرا که بسیار دیده شده که همسایگان مجاور یکدیگر از پشت دیوار با هم سخن مى گویند و حال یکدیگر را جویا مى شوند در حالى که یکدیگر را نمى بینند یا راه رسیدن ندارند، شبیه همین معنا در سوره حدید آمده است که در قیامت در حالى که منافقان به مؤمنان مى گویند: به ما مهلت دهید (با به ما نگاه کنید) تا از نور شما بهره گیریم، آنها در جواب مى گویند به عقب بر گردید (به عالم دنیا) و کسب نور کنید، «در این هنگام دیوارى در میان آنها زده مى شود که درى دارد، درونش رحمت است و برونش عذاب، منافقان صدا مى زنند مگر ما با شما نبودیم؟ مؤمنان مى گویند: ولى شما خود را به هلاکت افکندید» (فَضُرِبَ بَیْنَهُمْ بِسُور لَهُ بابٌ باطِنُهُ فیهِ الرَّحْمَةُ وَ ظاهِرهُ مِنْ قَبْلِهِ العَذابُ - یُنادُونَهُمْ اَلَمْ نَکُنْ مَعَکُمْ قالُوا بَلَى وَلَکِنَّهُمْ فَتَنْتُمْ اَنْفُسَکُمْ) (حدید 13 - 14).
آیا این دیوار بلند (و به تعبیر قرآن «سور») همان «اعراف» است یا چیز دیگر؟ پاسخ این سؤال را بعداً خواهیم یافت.
به هر حال سپس مى افزاید «و بر اعراف مردانى قرار دارند که هریک از بهشتیان و دوزخیان را (از جایگاه خود مى بینند و آنها را) از چهره هایشان مى شناسند»(وَعَلَى الأعْرافِ رِجالٌ یَعْرِفُونَ کُلا بِسیماهُمْ).
با توجه به اینکه «اعراف» در لغت به معناى محلّ مرتفع است معلوم مى شود که این رجال، مردان با شخصیتى هستند که از آن مقام بالا به هر دو گروه اشراف دارند، و هر دو را مى بینند و از چهره ها و سیمایشان آنها را مى شناسند.