1- دورنمایى از آن دادگاه بزرگ
با اینکه مسلماً درک حقایق مربوط به قیامت «به طور تفصیل» براى ما زندانیان عالم دنیا امکان پذیر نیست، چرا که جهانى است فوق این جهان و برتر و بالاتر از آن که حتى تصور مفاهیم حاکم بر آن جهان براى ما بسیار مشکل است، همان گونه که براى طفل دبستانى تصور علوم گسترده دانشگاهى امکان پذیر نیست.
ولى با این حال یک ترسیم اجمالى از آیات فوق و روایاتى که در این زمینه وارد شده است از آن دادگاه مى توان ارائه داد.
جهانى است که همه حقایق پنهانى در آن آشکار مى گردد، موجودات بیجان جان مى گیرند و همه جا و همه چیز یک پارچه حیات و زندگى خواهد بود.
از دست و پا و چشم و گوش گرفته، تا پوست تن، و سایر اعضاى پیکر، همه به نطق در مى آیند، و اعمالى را که انجام داده اند بازگو مى کنند.
از سوى دیگر تمام اعمال آدمى در برابر او مجسم شده، و در آنجا حضور مى یابد نامه هاى اعمال که با خطوط غیر قابل انکارى ترسیم شده از یکسو، شاهدانى از فرشتگان و انبیا و اولیاء از سوى دیگر، و برتر از همه اینها گواهى ذات پاک خداوند بر اعمال انسان هاست.
صحنه اى است تکان دهنده و بسیار وحشتناک که حتى اعمالى به اندازه یک خردل و یک ذره مورد محاسبه قرار مى گیرد، و نیت ها در پرونده هاى اعمال کاملا نمایان است!
در یک لحظه به حساب همه مى رسند، و حق و عدالت بر تمام آن دادگاه بزرگ سایه افکنده، و کوچک و بزرگ حتى انبیاى مرسلین در آن دادگاه حاضر مى شوند.
تمامى اختلافات برچیده شده، و همه جرّ و بحث ها پایان مى گیرد، نسبت به تمام مظلومان عالم از ظالمان احقاق حق مى شود، و آنچه را که بسیارى از مردم هرگز باور نمى کردند آشکار را با چشم خود مى بینند!
ایمان و اعتقاد به این حقایق مى تواند نیرومندترین امواج تربیتى را در درون جان و دل انسان به حرکت درآورد، خود کامگى ها را افسار کند، شهوات را مهار زند، بى تقوایى ها را پایان دهد، و از این انسان خاکى فرشته اى پاک و پاکیزه بسازد!:
در حقیقت هدف قرآن مجید نیز از شرح این حقایق در این کتاب انسان ساز یعنى قرآن مجید همین بوده است.
* * *