محکمه عدل الهى
شهود و میزان و حساب

اشاره:
مهمترین منزلگاه قیامت مرحله رسیدگى به حساب خلایق در دادگاه عدل الهى با حضور شاهدان مختلف و سنجش اعمال در ترازوى مخصوص سنجش است.
دادگاهى که پشت خلایق را مى لرزاند، و همه را غرق وحشت و اضطراب مى کند، دادگاهى که قاضى و داورش خداست و فرشتگان مقرب شهود آن هستند.
و بالاخره دادگاهى که کوچکترین و بزرگان اعمال انسان همه در آن پرونده دارد و حتى نیات افراد نیز به حساب کشیده مى شود.
آیات معاد در این زمینه بسیار است، گاه اشاره به اصل دادگاه رستاخیز که حاکم و داورش خداست مى کند، گاه اشاره به شهود و گواهان. این دادگاه، گاه به مسأله میزان سنجش و گاه چگونگى محاسبه بندگان در آن روز.
آیات مربوط به این قسمت علاوه بر اینکه نکات ظریف و دقیقى در تمام این زمینه ها مطرح مى کند داراى پیام هاى مهم تربیتى است که دل هاى و جان ها را با نور تقوى و هدایت روشن مى سازد انسان را متوجه مسئولیتهایش مى کند و در مسیر سعادت و تکامل پیش مى برد.
با این اشاره به قرآن مجید باز مى گردیم و به آیات زیر که برگزیده اى از هر گروه از آیات مربوط به این بخش است گوش جان فرا مى دهیم.
1- (وَ اِنْ کُلُّ لَمَّا جَمیعٌ لَدَیْنا مُحْضَرُونَ) (یس 32).
2- (اَللهُ یَحْکُمُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فیما کُنْتُمْ فیهِ تَخْتَلِفُونَ) (حج 69)
3- (فَما یُکَذَبُکَ بَعْدُ بِالدِّینِ اَلَیْسَ الله بِاَحْکَمِ الْحاکِمینَ) (تین 7 و 8).
4- (فَاِلَیْنا مَرْجِعُهُمْ ثُمَّ اللهُ شَهیدٌ عَلَى ما یَفْعَلُونَ) (یونس 46).
5- (فَکَیْفَ اِذا جِئْنا مِنْ کُلَ اُمَّة بِشَهید وَ جِئْنابِکَ عَلَى هؤُلاءِ شَهیدْاً) (نساء 41).
6- (وَجائَتْ کُلَ نَفْس مَعَها سائقٌ وَ شَهیدٌ) (ق 21).
7- (یَوْمَ تَشْهَدُ عَلَیْهِمْ اَلْسِنَتُهُمْ وَ اَیْدیهِمْ وَ اَرْجُلُهُمْ بِما کانُوا یَعْمَلُوْنَ) (نور 24).
8- (وَ قالُوا لِجُلُودِهِمْ لِمَ شَهِدْ تُمْ عَلَیْنا قالُوا اَنْطَقَنَا اللهُ الّذى اَنْطَقَ کُلِّ شَىء)(فصلت 21).
9- (یَوْمَئذ تُحَدِّثُ اَخْبَارَها بِانّ رَبَّکَ اَوْحى لَها) (زلزال 4 و 5).
10- (وَ نَضَعُ الْمَوازینَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ الْقِیامَةِ فَلا تُظْلَمُ نَفْسُ شیْئا وَ اِنْ کان مِثْقالَ حَبَّة مِنْ خَرْدَل اَتَیْنَا بَها وَ کَفَى بنا حاسِبینَ)(انبیاء 47).
11- (وَ الْوَزْنُ یَوْمَئذ الْحَقُّ فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوازینُهُ فَاُؤلئکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ - و مَنْ خَفَّتْ مَوازینُهُ فَاُؤلئِکَ الذَّینَ خَسِرُوا اَنْفُسَهُمْ)
12- (هذا ما تُوْعَدُونَ لِیَوْمِ الْحِسابِ) (ص 53)
13- (اِنّ الله سَریعُ الحِسابِ) (آل عمران 199 - مائده 4 - ابراهیم 51 - غافر 17).
14- (اَلالَهُ الْحُکْمُ وَ هُوَ اَسْرَعُ الَحاسِبیْنَ) (انعام 62).
15- (اِنّ اِلَیْنا اِیابَهُمْ ثُمَّ اِنّ عَلَیْنا حَسابَهُمْ) (غاشیة 25 و 26).
16- (اِقْرَأ کِتابَکَ کَفَى بِنَفْسِکَ الْیَوْمَ عَلَیْکَ حَسیباً) (اسراء 14).

ترجمه
1- و همه آنها روز قیامت نزد ما حاضر مى شوند!
2- خداوند میان شما در آنچه اختلاف داشتید در قیامت داورى مى کند.
3- پس چه چیز سبب مى شود (اى انسان) که بعد از این همه (دلائل) روز جزاء را تکذیب کنى؟! آیا خداوند بهترین حکم کنندگان نیست!
4- در هر حال بازگشتشان به سوى ماست سپس خداوند گواه است بر آنچه آنها انجام مى دادند.
5- حال آنها چگونه خواهد بود در آن روز که براى هر امتى گواهى بر اعمالشان مى طلبیم و تو را گواه این امّت قرار خواهیم داد.
6- هر انسانى وارد محشر مى گردد در حالى که همراه او، سوق دهنده و شاهدى است.
7- در آن روز که زبان ها و دست ها و پاهایشان بر ضد آنها به اعمالى که مرتکب مى شدند گواهى مى دهند.
8- آنها به پوست هاى تن خود مى گویند: چرا بر ضد ما گواهى دادید؟ جواب مى دهند همان خدایى که هر موجودى را به نطق در آورده ما را گویا ساخته است.
9- در آن روز زمین تمام خبرهاى خود را بازگو مى کند، چرا که پروردگارت به او وحى کرده است.
10- ما ترازوهاى عدل را در روز قیامت نصب مى کنیم. لذا به هیچ کس کمترین ستمى نمى شود، و اگر به مقدار سنگینى یک دانه خردل (کار نیک و بد باشد) ما آن را حاضر مى کنیم و کافى است که ما حساب کننده باشیم.
11- و وزن کردن (اعمال و سنجش ارزش هاى آنها) در آن روز حق است، کسانى که میزان هاى (عمل) آنها سنگین است رستگارانند - و کسانى که میزان هاى (عمل) آنها سبک است افرادى هستند که سرمایه وجودى خود را به خاطر ظلم و ستم که به آیات ما مى کردند از دست دادند.
12- این چیزى است که براى روز حساب به شما وعده داده مى شود (وعده اى تخلف ناپذیر).
13- خداوند سریع الحساب مى باشد (و به سرعت حساب تمام اعمال نیک آنها را رسیدگى کرده، به آنان پاداش مى دهد).
14-... بدانید داورى مخصوص اوست، و او سریع ترین حسابگران است!
15- مسلماً بازگشت آنها به سوى ماست - و مسلماً حساب آنها نیز با ما است.
16- (این همان نامه اعمال اوست - به او مى گوییم) کتابت را بخوان! کافى است که امروز خود حسابگر خویش باشى!