دیگر از نشانه هاى پایان جهان و قرب قیامت، زلزله هاى بى سابقه و عظیمى است که تمام کره خاکى ما را به لرزه در آورده، همه چیز را در هم مى ریزد و انسان ها را در لحظات کوتاهى مدفون مى سازد قرآن مى گوید: (یا اَیُّها النّاسُ اتَّقُوا رَبَّکُمْ اِنَّ زَلْزَلَةَ السّاعَةِ شَىءٌ عَظیمٌ): «اى مردم از پروردگارتان بترسید و پرهیزگارى پیشه کنید که زلزله رستاخیز مطلب مهمى است».
سپس مى افزاید: «روزى که آن را مى بینید (چنان گرفتار وحشت مى شوید که) مادران شیرده کودکان شیرخوار خود را فراموش مى کنند، هر زن باردارى جنین خود را بر زمین مى نهد و مردم را مست مى بینى، در حالى که مست نیستند، ولى عذاب خدا شدید است»! (یَوْمَ تَرَوْنَها تَذْهَلُ کُلُّ مُرْضِعَة عَمّا اَرْضَعَتْ وَ تَضَعُ کُلُّ ذاتِ حَمْل حَمْلَها وَتَرى النّاسَ سُکارَى وَ ما هُمْ بِسُکارَى وَلِکنَّ عَذابَ اللهِ شَدیدٌ) (حج 1 و 2).
البتّه همان گونه که در بخش سوّم «اشراط السّاعه» خواهیم گفت زلزله دیگرى قبل از احیاى مردگان صورت خواهد گرفت، که در بعضى دیگر از آیات قرآن به آن اشاره شده است، این احتمال نیز وجود دارد که آیه مورد بحث اشاره به آن باشد، به قرینه «لکِنَّ عذابَ اللهِ شَدیدٌ» ولى در این صورت باید مسأله زنان باردار و کودکان شیرخوار به معناى مجازى تفسیر شود، یعنى شدّت وحشت ناشى از این زلزله آن قدر زیاد است که اگر زن باردارى باشد سقط جنین مى کند، و این تفسیر خلاف ظاهر آیه است.
به هر حال همین معنا در آیه 14 سوره مزمل نیز آمده است، (یَوْمَ تَرْجُفُ الْأَرْضُ وَ الْجِبالُ): «آن روز که زمین و کوه ها سخت به لرزه مى افتند».(1)
نظیر آن معنا در سوره واقعه آیه 4 نیز آمده است: (اِذا رُجَّتِ الْأَرْضُ رَجّا وَبُسَّتِ الْجِبالُ بَسّاً): «هنگامى که زمین به شدت به لرزه درآید و کوه ها درهم کوبیده شود»!
* * *

(1). «تَرْجُفُ» از ماده «رجف» (بر وزن کشف) به معناى اضطراب و لرزه شدید است، و از آن جا که اخبار فتنه انگیز مایه اضطراب جامعه مى شود به آن «اراجیف» مى گویند.