یکی از قسمتهای حیرت آور جانداران ذره بینی تولید مثل عجیب آنها است آنها هم مانند سایر حیوانات تولید مثل میکنند ولی نه از راه تخم گذاری و باردار شدن، بلکه از راه تقسیم، باین ترتیب که هر یک از آنها پس از نمو کافی بدو نیم شده و هر یک جاندار مستقلی خواهد شد، یعنی «مادر» تبدیل به دو «فرزند» و فرزندان هم تبدیل به چهار «نوه» و نو ها هم تبدیل به هشت «نتیجه» می شوند! و بهمین ترتیب پیش میروند.
از آنجا که همه چیز این حیوانات کوچک است مدت نمو و تکثیر مثل آنها هم بسیار کوتاه است و بسیاری از آنها هستند که اگر در شرائط مساعدی قرار گیرند میتوانند در مدت نیم ساعت تولید مثل کنند، این تولید مثل در این زمان کوتاه و با توجه باینکه بصورت تصاعدی پیش میرود (یعنی هر یک فرد به دو فرد تقسیم میشود) سر از حساب فوق العاده عجیبی بیرون میآورد بطوریکه ممکن است فقط در مدت سه روز! زاد و ولد یک میکرب آنقدر زیاد شود که تمام روی کره زمین را بقطر زیادی بپوشاند بطوریکه سرسوزنی جانباشد!
اگر باور ندارید بیائید با هم حساب کنیم : هر شبانه روز 48 نیم ساعت است فرض کنیم یک باکتری در یک محیط مساعد قرار گیرد، در نیم ساعت اول دو برابر، و در نیم ساعت دوم چهار برابر، و در نیم ساعت سوم هشت برابر، و باین ترتیب در نیم ساعت دهم بیش از هزار برابر میشود! و در نیم ساعت بیستم یک میلیون برابر، و در نیم ساعت سی ام هزار میلیون برابر و در نیم ساعت چهلم یک ملیون میلیون برابر و بالاخره در نیم ساعت آخر 250 میلیون میلیون برابر خواهد شد!.
یعنی اگر طول هر باکتری را یک میکرون فرض کنیم میتوانیم ظرفی که 250 سانتیمتر مکعب گنجایش دارد پس از 24 ساعت با آن پر کنیم، باز همین حساب را در 24 ساعت دوم دنبال میکنیم پس از تمام شدن 48 ساعت ملاحظه میکنیم که باکتریها فضائی را بیش از 60 کیلومتر مکعب پر کرده اند! باز اگر همین حساب را ادامه دهیم پس از 24 ساعت دیگر حجم آنها از کرة زمین بیشتر خواهد شد و اگر روی زمین ریخته شوند تمام سطح آنرا بقطر زیادی خواهند پوشانید بطوریکه جا برای هیچ موجود دیگری باقی نماند، آری یک میکرب در مدت سه روز میتواند عرصه پهناور زمین را بر همه تنگ کند!
ولی وحشت نکنید آن مبداء ای که این قدرت تولید را به این حیوانات داده (که اگر این قدرت تولید را نداشتند در برابر عوامل نابود کننده، نسلشان بزودی منقرض میشد) آنقدر بآنها میدان نداده است که پارا از گلیم خود درازتر کنند و در مدت کوتاهی مالک رقاب روی زمین گردند، زیرا اولا آنقدر مواد غذائی و شرائط نمو در اختیار آنها نگذارده و ثانیاً موانع زیادی بر سر راه نمو آنها فراهم ساخته است که از همه بالاتر اینست که خودشان تدریجاً موادی از خود بیرون میدهند که نمو آنها را متوقف میسازد!
