شرح و تفسیر
هشدارى که بشارت است!
امام(علیه السلام) با هشدارى بجا در این سخن کوتاه و گرانمایه به اهمیت هشدارهاى بجا و سودمند پرداخته مى فرماید: «کسى که تو را (از امورى که خطرناک است) بترساند همچون کسى است که به تو بشارت دهد (به امورى که مایه سرور و خوشحالى است)»; (مَنْ حَذَّرَکَ کَمَنْ بَشَّرَکَ).
در مصادر نهج البلاغه در ذیل این حدیث شریف افزون بر ذکر مدارک، نکته قابل ملاحظه اى آمده که مى گوید: تحذیر شناساندن انسان به چیزى است که مصلحت او در آن است و زیان و خطر را از او دفع مى کند و اینکه امام مى فرماید چنین کسى مانند کسى است که به تو بشارت مى دهد مفهومش این است که باید از این هشدارها همان گونه خوشحال شوى که از خبرهاى مسرت بخش خوشحال مى شوى و باید از چنین کسى همان گونه تشکر کنى که از بشارت دهنده تشکر مى کنى، زیرا او اگر خیر تو را نمى خواست به تو هشدار نمى داد و از افتادن در شر برحذر نمى داشت.
تحذیر به معناى ترساندن و هشدار دادن در برابر خطرات قطعى یا احتمالى است و تبشیر به معناى بشارت دادن در برابر پیروزى هاست. از آنجا که پرهیز از خطرات خود یک پیروزى بزرگ است امام مى فرماید: کسى که تو را از خطر و ضرر قطعى یا احتمالى برحذر مى دارد مانند کسى است که تو را بشارت دهد به امورى که مایه خوشحالى توست.
بنابراین، دوستان خوب کسانى هستند که هم انسان را نسبت به پیروزى ها دلگرم سازند و هم نسبت به خطرات آگاه نمایند و این که یکى از حقوق مؤمنان بر یکدیگر نصیحت شمرده شده اشاره به همین گونه هشدارهاست، بلکه گاه مى شود برحذر داشتن و هشدار دادن به خطرها اثرات مهم ترى از بشارت ها دارد، زیرا بشارت دهنده بسیار مى شود که به کارهاى نیک انجام شده و پیروزى ها بشارت مى دهد، بشارتى که تغییرى در سرنوشت نخواهد داشت; ولى تحذیرکننده همیشه پیش از خطر هشدار مى دهد و چه بسا سبب برطرف شدن خطرات مهمى مى گردد.
پیام این گفتار حکیمانه مولا این است که هنگام ترساندن و برحذر داشتن نسبت به خطرات نه تنها ناراحت نشوید، بلکه آن را به منزله یک بشارت براى خود تلقى کنید.
در حدیثى در کتاب شریف کافى از امام باقر(علیه السلام) مى خوانیم که به یکى از یاران خود فرمود: «اِتَّبِعْ مَنْ یُبْکیکَ وهُو لَکَ ناصِحٌ وَلا تَتَّبِع مَن یُضحِکَکَ وَهُو لَکَ غاشٍّ; از کسى پیروى کن که تو را مى گریاند ولى خیرخواه توست از کسى که تو را مى خنداند اما به تو دروغ مى گوید و حقایق را وارونه نشان مى دهد، پیروى مکن».(1)

(1). کافى، ج2، ص 638، ح 2.