گفتار حكيمانه 464
إِنَّ لِبَنِي أُمَيَّةَ مِرْوَداً يَجْرُونَ فِيهِ، وَ لَوْ قَدِ اخْتَلَفُوا فِيَما بَيْنَهُمْ
ثُمَّ كَادَتْهُمُ الضِّبَاعُ لَغَلَبَتْهُمْ.
امام(عليه السلام) فرمود:
بنى‏ اميه تا زمان معينى مهلت دارند كه به تاخت و تاز مشغول باشند و همين كه بين آن ‏ها اختلاف افتاد دشمنانِ ضعيفِ كفتارصفتشان آن‏ ها را فريب مى ‏دهند و بر آنان پيروز مى‏ شوند.[1]
مرحوم سيد رضى در ذيل اين گفتار حكيمانه مى گويد: «مَرود» در اين جا مَفعل (بر وزن مكتب) است كه از ماده «إرواد» گرفته شده و به معناى مهلت دادن و اظهار كردن است و اين تعبير از فصيح ترين و جالب ترين تعبيرات است گويا امام(عليه السلام)مهلتى را كه آن ها براى حكومت دارند تشبيه به ميدان مسابقه كرده كه مسابقه دهندگان با نظم و ترتيب در يك مسير به سوى هدفى پيش مى روند اما هنگامى كه به آن هدف رسيدند نظم آن ها به هم مى خورد; (قال الرضيُّ: والمِروَدُ هنا مِفعَلٌ من الإروادِ وهو الإمهالُ والإظهارُ وهذا من أفصحِ الكلام وأغرَبِهِ فكأنَّه(عليه السلام) شِبّه المُهلة التى هم فيها بالمِضمارِ الذى يجرون فيه إلى الغايةِ فإذا بلغوا مُنقطَعها انتقَض نِظامُهم بعدَها).
-------------------------------------------

[1]. سند گفتار حكيمانه:
مرحوم خطيب در اين جا منبع ديگرى براى اين گفتار حكيمانه ذكر نكرده ولى صدر آن در نهايه ابن اثير و همچنين در لسان العرب آمده است. ذكر آن در اين دو كتاب لغت معروف، دليل بر شهرت آن است.
در مصنف ابن ابى شيبه (ج 8، ص 612) نيز اين كلام بدون ذكرى از بنى اميه آمده است. همچنين در كنزالعمال متقى هندى (ج 5، ص 799).