گفتار حکایمانه 404وَقَدْ سُئِلَ عَنْ مَعْنَى قَوْلِهِمْ:
«لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ
بِاللّهِ» : إِنَّا لاَ نَمْلِكُ مَعَ اللّهِ شَيْئاً، وَ لاَ نَمْلِكُ إِلاَّ مَا
مَلَّكَنَا; فَمَتى مَلَّكَنَا مَا هُوَ أَمْلَكُ بِهِ مِنَّا كَلَّفَنَا، وَ مَتَى
أَخَذَهُ مِنَّا وَضَعَ تَكْلِيفَهُ عَنَّا.
امام در پاسخ به سوالی درباره معنای «لاَ حَوْلَ وَ لاَ قُوَّةَ إِلاَّ بِاللّهِ» چنین فرمود: ما در برابر خداوند با مالکیت او شریک نیستیم بلکه ما چیزی را مالک نیستیم حز آنچه او به ما تملیک کرده و هرگاه قدرتی یا مالی را به ما ببخشد -در حالی که او از ما به آن مال سزاوارتر است- ما را مکلف به وظایفی (درباره آن) فرموده و هرگاه آن را از ما پس گیرد تکلیفش را نیز از ما برداشته است.[1]
-------------------------------------------
[1]. سند گفتار حكيمانه:
در مصادر نهج البلاغه آمده است كه مضمون اين گفتار حكيمانه در كتاب تحف العقول (كه پيش از نهج البلاغه تأليف شده) در لابه لاى سؤالاتى كه عباية بن ربعى اسدى از حضرت كرد آمده است. (مصادر نهج البلاغه، ج 4، ص 287). (و عبارت تحف العقول چنين است كه امام(عليه السلام) در تفسير «لا حَولَ وَلا قوّةَ إلاّ بِالله» فرمود: «لا حَولَ عَن مَعاصِى الله إلاّ بِعِصمَةِ الله و لا قوّة لنا على طاعةِ الله إلاّ بعَونِ الله قال: فَوَثَب عَباية فقبّل يدَيه و رِجليه». تحف العقول، در كلمات امام هادى(عليه السلام) از اميرمؤمنان على(عليه السلام)، ص 468).
