پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 

نصاب گنج برای وجوب خمس [گنج]

پرسش : آیا گنج برای پرداخت خمس آن نصاب خاصی دارد؟ اگر این‌چنین است نصاب آن چقدر است؟
پاسخ : گنج داراى نصاب است و نصاب آن صد و پنج مثقال نقره يا پانزده مثقال طلا است، يعنى اگر قيمت چيزى را كه از گنج به‌دست‌آمده به اين مقدار برسد خمس آن واجب است، امّا اگر كمتر از آن باشد خمس آن واجب نيست و اگر قيمت آن به پانزده مثقال طلا نرسد ولى به صد و پنج مثقال نقره برسد باز خمس آن واجب است و همچنين عكس آن.

ملاک تعیین نصاب گنج در مکان واحد و متعدد [گنج]

پرسش : اگر شخصی ظروف متعدد گنج را در مکانی واحد یا متعدد پیدا کند نصاب آن چگونه محاسبه می‌گردد؟
پاسخ : اگر در ظرف‌های متعدّدى كه در یکجا دفن شده مالى پيدا كند كه قيمت آن روی‌هم‌رفته به حدّ نصاب برسد، بايد خمس آن را داد، ولى اگر گنج‌هاى متعدّدى درجاهای مختلف پيدا كند هرکدام از آن‌ها كه قيمتش به حدّ نصاب برسد خمس دارد و لازم نيست آن‌ها را روی‌هم حساب كند.

نمازخواندن و تصرف در خانه‌ای که با پول گنج خریده شده [گنج]

پرسش : اگر کسی با پول گنج‌خانه‌ای بخرد و ما در خانه آن شخص نماز بخوانیم حکم نماز ما و صاحب‌خانه چیست؟
پاسخ : درصورتی که یقین دارید خمس گنج را نداده نمازخواندن و سایر تصرفات در این خانه جایز نیست مگر اینکه خمس آن را بدهید البته در گنج های مهم با پرداخت خمس گنج حلال نمی شود بلکه باید اجازه حکومت اسلامی هم کسب شود.

تعلق خمس به سنگ‌های قیمتی که از بیابان‌ها و کوه‌ها آمده [گنج]

پرسش : سنگی قیمتی را از یک کوهی پیدا کردم البته آن سنگ مال کوه است یعنی مال مردم نیست، اگر آن سنگ را ببرم بفروشم، آیا از نگاه شرعی اشکال دارد یا خیر؟
پاسخ : اگر قیمت زیادی نداشته باشد در فرض سؤال که متعلق به هیچ کس نیست می توانید بعد از پرداختن خمس آن از آن استفاده کنید.

نحوه تخمیس مبلغی که دولت به یابنده گنج می‌دهد [گنج]

پرسش : کسی که گنج را به حکومت اسلامی تحویل داده است و دولت مبلغی به او می‌دهد خمس آن چگونه محاسبه می‌شود؟
پاسخ : درصورتی‌که دولت پول را به‌عنوان جایزه بدهد خمس آن مانند سایر درآمدها است و اگر بخشی از گنج را بدهد طبق خمس گنج محاسبه می‌شود.

تخمیس گنج بعد از کسر مخارج استخراج آن [گنج]

پرسش : آیا هزینه‌های استخراج گنج را می‌توان قبل از پرداخت خمس کسر کرد؟
پاسخ : هرگاه براى استخراج گنج، مخارجى كرده، مقدار آن را كم می‌کند و خمس بقيّه را می‌دهد.

تعریف گنج [گنج]

پرسش : منظور از گنج چیست؟
پاسخ : «گنج» مالى است كه در زیرزمین، يا كوه، يا ديوار، يا درون درخت پنهان كرده باشند و در عرف به آن گنج گويند.

حکم گنج يافته شده در ملک غير [گنج]

پرسش : انسان در چه صورتی گنج یافته شده را مالک می‌شود؟ خمس گنج بر عهده‌ی چه کسی است؟
پاسخ : اگر انسان در زمينى كه ملك كسى نيست گنجى پيدا كند و مالك آن گنج به‌هیچ‌وجه شناخته نيست مال خود اوست و بايد خمس آن را بدهد و نيز اگر در زمينى كه از ديگرى خريده گنجى پيدا كند و بداند مال كسانى كه قبلاً مالك آن زمين بوده‏اند نيست، مال خود او می‌شود و بايد خمس آن را بدهد، ولى اگر احتمال مى‏دهد كه مال يكى از آنان است، بنا بر احتياط واجب بايد به مالك قبلى اطّلاع دهد چنانچه معلوم شود مال او نيست به كسى كه پيش از او، مالك آن زمين بوده اطّلاع مى‏دهد و به همين ترتيب به تمام كسانى كه پيش از او مالك زمين بوده‏اند و آن‌ها را مى‏شناسد خبر مى‏دهد، اگر معلوم شود مال هیچ‌یک از آنان نيست مال خود او می‌شود و بايد خمس آن را بدهد.

خمس گنج مشترک [گنج]

پرسش : اگرچند نفر باهم گنجی را بیابند محاسبه خمس چگونه است؟
پاسخ : اگر دو يا چند نفر گنجى پيدا كنند همه در آن شریک‌اند و طبق قراردادى كه دارند عمل مى‏كنند و سهم هر يك به حدّ نصاب برسد خمس دارد.

خمس مال پیداشده در شکم حیوان [گنج]

پرسش : درصورتی‌که در شکم حیوان خریداری‌شده مالی پیدا شود خمس آن چگونه محاسبه می‌شود؟
پاسخ : هرگاه كسى حيوانى را بخرد و در شكم آن مالى پيدا شود، چنانچه احتمال دهد مال فروشنده است بنا بر احتياط واجب بايد به او خبر دهد و اگر معلوم شود مال او نيست بايد به ترتيب از صاحبان قبلى سؤال كند، چنانچه معلوم شود مال هیچ‌یک از آنان نيست مال خود او می‌شود و احتياط مستحب آن است كه‏ خمس آن را شبيه خمس معدن بدهد خواه به‌اندازه نصاب باشد يا نه.

مالکیت گنج در حکومت اسلامی [گنج]

پرسش : آیا گنج یافته شده در حکومت اسلامی باید به دولت تحویل داده شود؟
پاسخ : البتّه به‌عنوان اوّلى گنج‌ها با شرایطى متعلّق به صاحبان زمین و در اراضی مباح، متعلق به یابنده آن است ولى هرگاه حکومت اسلامى به خاطر مصالحى که در عناوین ثانویه می‌گنجد لازم ببیند که گنج در اختیار بیت‌المال اسلام قرار گیرد، باید مطابق آن عمل شود.

خمس اشیاء عتیقه در قبرهای قدیمی [گنج]

پرسش : در یک قبرستان قدیمی، اشیاء عتیقه به همراه میت دفن شده است و بیش از پانصد سال از دفن آن‌ها می‌گذرد؛ چنانچه کندن زمین براى بیرون آوردن این گنج‌ها، منجر به نبش قبر شود چه حکمی دارد؟
پاسخ : با توجه به آنچه نوشته‌اید، هرگاه صدها سال بر آن گذشته، اشیاى مذکور حکم گنج را دارد و خمس آن‌ها واجب است البته در مورد گنج در زمان حکومت اسلامی باید طبق مقررات حکومت اسلامی عمل شود. ولی درهرحال اگر موجب نبش قبر مسلمان شود جایز نیست مگر این‌که اثرى از اموات باقى نباشد.

مالک گنجینه‌ها و دفینه‌هایی كه در ملك شخصى افراد پيدا می‌شود [گنج]

پرسش : آيا گنجینه‌ها و دفینه‌هایی كه در ملك شخصى افراد پيدا می‌شود به صاحب‌ملک تعلّق دارد، يا اینکه ملك حكومت است؟
پاسخ : آن‌هایی كه داراى اهمیت است بايد با اجازه حكومت در آن تصرّف نمود و آن‌هایی كه جزئى است تعلّق به صاحب‌ملک دارد.
تعداد صفحات : 1