پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

صفحه کاربران ویژه - خروج
مرتب سازی بر اساس
 

معدن محسوب نشدن چاه آب [معدن]

پرسش : آیا چاه نیز از معدن به‌حساب می‌آید؟
پاسخ : چاه آب جزء معادن نیست.

حکم آنچه به آن معدن گفته می‌شود [معدن]

پرسش : آیا به گچ، آهک و گل سرخ و انواع سنگ‌ها خمس تعلق می‌گیرد؟
پاسخ : گچ و آهك و گل سرخ و مانند آن اگر به آن‌ها معدن گفته شود بايد خمس آن را بدهد، همچنين انواع سنگ‌ها.

محاسبه خمس معدن [معدن]

پرسش : آیا به موادی که از معادن استخراج می‌شود خمس تعلق می‌گیرد؟
پاسخ : واجب است خمس چيزى را كه از معادن طلا، نقره، سرب، آهن، مس، زغال‌سنگ، نفت، گوگرد، فيروزه، نمك و معدن‌های ديگر و انواع فلزات به دست مى‏آورند بدهند و احتياط واجب آن است كه نصاب معيّنى در آن نيست، يعنى آنچه را از معدن استخراج مى‏كنند كم باشد یا زياد خمس دارد.

شرایط وجوب خمس معدن [معدن]

پرسش : در چه شرایطی به معادن خمس تعلق می‌گیرد؟
پاسخ : معدن، خواه روى زمين باشد يا زیرزمین، در زمين ملكى باشد يا درجایی كه مالك ندارد، استخراج‌کننده آن مسلمان باشد يا غیرمسلمان، بالغ باشد يا غير بالغ، در تمام اين صورت‌ها بايد خمس آن پرداخته شود و درصورتی‌که كودك باشد، ولی او می‌پردازد.

تخمیس معدن بعد از کسر مخارج استخراج آن [معدن]

پرسش : آیا هزینه‌های استخراج و تصفیه معدن را می‌توان قبل از پرداخت خمس کسر کرد؟
پاسخ : مخارج و هزينه استخراج معدن و تصفيه آن (درصورتی‌که احتياج به تصفيه دارد) و همچنين اجاره‌ای را كه جهت معدن می‌پردازد از آن كم می‌شود و باقيمانده خمس دارد، ولى مخارج سال از درآمد معدن كسر نمی‌شود.

خمس معدنى که ملک چند نفر است [معدن]

پرسش : اگرچند نفر باهم چیزی از معدن استخراج کنند محاسبه خمس چگونه است؟
پاسخ : اگرچند نفر چيزى را از معدن استخراج كنند بايد بعد از كم كردن مخارج، خمس آن را بدهند، خواه كم باشد يا زياد بنا بر احتياط واجب.

خمس معدن اجاره‌ای [معدن]

پرسش : خمس معدن اجاره‌ای بر عهده‌ی چه کسی است؟ در صورت فرارسیدن سال خمسی دوباره باید خمس پرداخته شود؟
پاسخ : اجاره‌کننده باید پس از کسر مخارج خمس معدن را بپردازد و اگر سال بر آن بگذرد خمس دیگری باید بدهد اما اگر دادن دو خمس سنگین باشد مایکی از آندورا به او می‌بخشیم.

خمس استخراج معدنى که در ملک ديگرى است [معدن]

پرسش : اگر شخصی معدنی که در ملک دیگری استخراج کند محاسبه خمس آن چگونه است؟
پاسخ : اگر معدنى را كه در ملك ديگرى استخراج كند، آنچه از آن به دست مى‏آيد مال صاحب آن زمين است و چون صاحب‌ملک براى بيرون آوردن آن خرجى نكرده، بايد خمس تمام آنچه از معدن استخراج‌شده بدهد، ولى اگر اين كار به دستور او انجام‌گرفته هزينه آن بر عهده اوست و از درآمد معدن كم می‌شود.

معادن عظیمِ موجود در اراضی مباح يا ملک [معدن]

پرسش : اگر معدن از معادن عظیمِ و در اراضی مباح یا ملکى باشد، مسئولیتش با کیست؟
پاسخ : در این صورت حاکم شرع (مجتهد عادل) حق دارد بر اخراج و صرف آن در مصارف مسلمین نظارت کند در این صورت استخراج‌کنندگان باید نظر حاکم شرع را رعایت کنند.

تعلق خمس به هر آنچه دارای شرایط و نصاب معدن باشد [معدن]

پرسش : آیا گل سرشویی و رخت‌شویی و خاک معدنی که در شیره انگور استفاده می‌شود آیا معدن محسوب می‌شود و خمس دارد؟
پاسخ : اگر شرایط و نصاب معدن جمع باشد خمس دارد.

خمس معدنى که حکومت اسلامى استخراج کند [معدن]

پرسش : اگر معدن را حکومت اسلامی استخراج کند به آن خمس تعلق می‌گیرد؟
پاسخ : اگر حكومت اسلامى معدنى را استخراج كند خمس به آن تعلّق نمی‌گیرد.

حریم معدن [معدن]

پرسش : 1. آیا معدن دارای حریم است؟ 2. حد حریم معدن چه مقدار است و چگونه تعیین می‌شود؟ 3. آیا واگذاری حریم معدن به دیگری جایز است؟ 4. آیا بهره‌بردار معدن نسبت به همسایگان معدن و خسارت احتمالی به آن‌ها وظیفه‌ای دارد؟
پاسخ : 1- معدن، خواه در تملّک اشخاص باشد یا تملّک دولت و واگذارى خواه به‌صورت تملّک باشد یا بهره‌برداری، داراى حریم است. 2- مراد از حریم معدن، آن مقدار فضا و محلی است که در عرف و عادت معدنچیان، براى استخراج و بارگیرى و سایر احتیاجات متعارف، موردنیاز است. هرگاه در قانون حکومت اسلامى حدّى براى آن معدن در نظر گرفته‌شده است، بر طبق آن عمل می‌شود و اگر در قانون تبیین نشده، باید با مشاوره چند نفر از معدنچیان باسابقه و متدین، حدّ و حدود آن تعیین گردد و مطابق آن عمل شود. البتّه حریم معدن، نسبت به بهره‌برداری‌های ممکن در حال و آینده نزدیک، در نظر گرفته می‌شود و آینده دور معیار نیست. 3- واگذارى این حریم به دیگران درصورتی‌که از طرف مسئولان بخش معدن و مطابق مقررات باشد، اشکالى ندارد، در غیر این صورت جایز نیست. 4- بهره‌برداران از معدن در نحوه بهره‌برداری و انفجارات خود، باید طورى عمل کنند که مزاحمت و ضرر و زیانى براى همسایگان حاصل نشود.

پیدا کردن سنگ‌های معدنی در اراضی مباح [معدن]

پرسش : قریه‌ای کوه بزرگى دارد، همه اهالى روستا گاو و گوسفند خود را در این کوه می‌چرانند، هر قسمت از کوه به گاو و گوسفندان یک محلّه اختصاص داده‌شده است، حال اگر کسى در چراگاه محلّه دیگر، اشیاى معدنى مثل یاقوت، زمرّد و سایر اشیاى قیمتى پیدا کند، آیا حلال و جایز است؟
پاسخ : هرگاه کسانى معادنى در آنجا پیدا کنند، متعلّق به خود آن‌هاست.
تعداد صفحات : 1