با ملاحظه آنچه از آيات و روايات و كلمات انديشمندان دينى خواهد آمد، به دست مى آيد كه اسراف و تبذير در اصطلاح و فرهنگ دين چيزى جز آنچه از معناى لغوى گذشت، نيست.
قابل توجه آنكه گويا در فرهنگ قرآن و روايات، توسعه اى از نظر مصاديق در واژه اسراف داده شده، بدين گونه كه تعبير اسراف در موارد خارج از امور مالى نيز به كار رفته است; مثلا به مطلق گناه، «اسراف بر نفس» اطلاق شده قرآن مى فرمايد: (يَا عِبَادِى الَّذِينَ أَسْرَفُوا عَلَى أَنْفُسِهِمْ لاَ تَقْنَطُوا مِنْ رَّحْمَةِ اللهِ)(1); (رَبَّنَا اغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَإِسْرَافَنَا فِى أَمْرِنَا).(2)
همچنين تعبير اسراف در مورد زياده روى در قصاص نيز آمده است: (فَلاَ يُسْرِفْ فِّى الْقَتْلِ)(3) و گاه درباره داورى و قضاوتى كه منجر به دروغ مى شود به كار رفته است، چنان كه در آيه 28 سوره غافر آمده است: (إِنَّ اللهَ لاَ يَهْدِى مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ كَذَّابٌ) و گاه به برترى جويى و استكبار و استثمار اطلاق شده است; در آيه 31 سوره دخان در مورد فرعون مى خوانيم: (إِنَّهُ كَانَ عَالِياً مِّنَ الْمُسْرِفِينَ).

(1) . زمر، آيه 53 .
(2) . آل عمران، آيه 147 .
(3) . اسراء، آيه 33 .